Ահազանգ. հսկայական փոսն ու անհատական շահը՝ Երևանի կենտրոնում. «Փաստ»
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Մայրաքաղաքի կենտրոնում՝ Փ. Բուզանդ և Արամի փողոցների միջանկյալ հատվածում հսկայական փոս է փորվել, որի մեջ նաև ջուր կա: Տարածքում շինաշխատանքներ են իրականացվում: Փոշին, բուլդոզերը և քաղաքի կենտրոնից օրեր շարունակ չհավաքվող աղբը տարածքում ամենևին էլ հին քաղաքի երազած կոլորիտը չեն ստեղծում:
Ճարտարապետ Գուրգեն Մուշեղյանը, տարածքն ուսումնասիրելով, Երևանը սեփական բնակարանի հետ համեմատեց:
Մինչ կխոսեր բուն խնդրի՝ հերթական հնարավոր անշունչ կառույցի վերխոյացման մասին՝ տարածքով քայլելու ժամանակ ճարտարապետը նկատեց՝ ինչպես բնակարանում, այնպես էլ քաղաքում ընտանիք, ընկերություն ու բարեկամություն է կայանում: Ո՞ւր կորավ մեր քաղաքի կոլորիտը...
Նրա խոսքով՝ իրականացվող շինարարությունը «Հին Երևան» նախագծի շրջանակներում է:
«Բնակավայրերը և քաղաքները այն կառույցները չեն, որոնք կարճաժամկետ կյանք ունեն: Որքան երկար է պատմությունը, այնքան այն հետաքրքիր է ամեն տեսանկյունից: Այն փոփոխությունները, որոնք կատարվում են Երևանի կենտրոնում, ինչ–որ տեղ պատմության աղավաղում է: «Հին Երևան»–ի հեղինակն (Լևոն Վարդանյան,– խմբ.) ասում է, որ դա նախատեսված է վերջին գլխավոր հատակագծով, որի հեղինակային խումբը ես եմ գլխավորում: Իրականում այնտեղ այսպիսի բան չկա: Միայն նշված է, որ այդ տարածքի շենքերը, որոնք կառուցվել են «Հին Երևան» հասկացողությամբ, պահպանվում են այն միջավայրում, որտեղ որ կառուցվել են: Ի դեպ՝ շենքերը պետք է պահպանվեն առանց որևէ հարկեր ավելացնելու, ճարտարապետությունն ու միջավայրը փոխելու: Շենքը չի կարող իր ժամանակն արտահայտել, եթե չունի իր միջավայրը: Իսկ նման ծրագիր չի իրագործվել: Ստեղծում են մի միջավայր, որը ներդաշնակ չէ կառուցապատման հետ և չի արտահայտում հին Երևանի կոլորիտը»,– «Փաստ»–ի հետ զրույցում ասաց Գ. Մուշեղյանը:
Ճարտարապետի դիտարկմամբ՝ այդ հատվածում հին Երևանի շունչը զգալը հնարավոր չէ:
«Այս պարագայում շենքը, որը երկու փողոցների արանքում է դրվում, կարծես մի ամբողջ զանգված լինի: Սա մի քանի տեսանկյունից սխալ է: Նախ՝ քաղաքաշինության տեսակետից չի կարելի այդտեղ կառուցապատում իրականացնել: Հիմնական գաղափարը պետք է տարածքում գտնվող զբոսայգին լինի, որը Ա. Թամանյանի գլխավոր հատակագծով հիմնական զբոսայգիներից մեկն էր: Երկրորդ՝ այս ուղղությամբ անցնելու է քաղաքի մետրոպոլիտենի երկրորդ կարևոր ուղղություններից մեկը: Այն սկսվում է «Մսի կոմբինատ» արդյունաբերական հանգույցից, գալիս է մինչև էրեբունու թաղապետարանի հատված, մի փոքր տեղ մտնում է Սարի թաղի տարածք ու նորից դուրս գալիս: Այդ ուղղությունն անցնելով գալիս է և թունելներով մտնելով դեպի Հրազդանի կիրճ՝ միանում Բարեկամության հրապարակի մետրոպոլիտենի հանգույցին, այնուհետև շարունակում Կոմիտասի ուղղությունը: Մենք քար ենք գցում այդ մետրոպոլիտենի ապագա զարգացման վրա: Առիթ է եղել՝ ասել են, թե իբրև մետրոյի հետ էլ են հաշվի նստում, բայց ես չեմ կարծում, որ դա այդպես է: Մազաչափ անգամ չեմ կասկածում, որ այն կխանգարի ապագա մետրոյի շինարարությանը»,–ընդգծեց Գ. Մուշեղյանը:
Նրա կարծիքով՝ խնդիրները շատ են, բայց մեծ հաշվով գործ ունենք անհատական, քան պետական կամ հանրային շահի հետ:
«Իրականում հեղինակը պետք է հաշվի նստի հասարակության հետ ու դրա հիման վրա շարժվի: Ֆինանսավորողը մեծ գումարներ է ներդնում ու դրանք կարծես ոգևորում են որոշ մարդկանց: Շատ լավ է, որ գումարներ են ներդրվում, բայց այդ գումարները կարելի է այլ ձևով օգտագործել: Պարտադիր չէ այդ ամենը կենտրոնացնել քաղաքի կենտրոնական մասում: Տպավորություն է ստեղծվում, որ ամբողջ Հայաստանը Երևանն է, Երևանն էլ՝ միայն Կենտրոնը: Այսպիսի խտացումը շատ լուրջ քաղաքաշինական սխալների կբերի, որոնք քաղաքում բնակվելու հանգամանքն անտանելի են դարձնում»,–ասաց մեր զրուցակիցը՝ հավելելով, որ տրանսպորտային խցանման պատճառները ևս քաղաքաշինական սխալների հետևանքն են:
«Այդ հատվածում շենքերի հավաքածու չի կարող լինել ու հետո էլ մի շենք դառնալ: Այդպիսի Հին Երևան գոյություն չի ունեցել և չի էլ ունենա: Հին Երևանն իրենից քար չի ներկայացրել: Հին Երևանը կառուց է ու միջավայր, որտեղ մարդը կարող է զգալ, որ ապրում ու քայլում է հին Երևանի փողոցներով, վայելում հենց հին Երևանի ժամանակահատվածը»,– նշեց ճարտարապետը:
Հաշվի առնելով, որ նախատեսվող շինարարական կառույցի շրջակայքում բարձրահարկ շենքեր են, նա նշեց, որ այդ խտությունն իր հետ իրականում թե՛ բնապահպանական և թե՛ տրանսպորտային խնդիրներ է բերում:
«Իսկ այդ խտությունը գեղեցկության համար չէ, այլ կապված է շահի հետ: Մեզ մոտ գերիշխում է անձնական շահը»:
Շարունակությունը՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում