Գագիկ Մակարյանի կարծիքով՝ սովից փրկվելու միակ ելքն աշխատանքային միգրացիան է. «Փաստ»
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
«Գործատուների միության» նախագահ Գագիկ Մակարյանը համարում է, որ «Բյուջե 2018–ը» պահպանողական, բայց քաղաքական տեսանկյունից՝ անցումային բյուջե է:
«Նախորդ տարիների դանդաղ տնտեսական աճից պետք է անցում կատարվի դեպի ակտիվ տնտեսական աճին: Այսինքն, այն փոփոխությունները, որոնք ներկայում ինտենսիվ կերպով իրականացնում է կառավարությունը՝արտահանման խթանում, օրենսդրական միջավայրի բարելավում, կոռուպցիայի դեմ պայքար և այլն, պետք է որ նախադրյալներ ստեղծի, որ 2018 թվականին տնտեսական աճն ավելի ընդգծված լինի: Այսինքն՝ հույս կա, որ պետք է ավելի բարելավվի երկրի տնտեսական վիճակը: Այդ է պատճառը, որ աշխատավարձի կամ թոշակի բարձրացում կարելի է ակնկալել 2019 թվականին»,– ասաց Գ. Մակարյանը:
Նախատեսվում է 2019–20 թվականներին նվազագույն աշխատավարձը հասցնել 62 հազարի, իսկ ինչ վերաբերում է այս տարվա բյուջեին, ապա այն դեռ մոտ 6 միլիարդ դրամով պակաս է, որն այդպես էլ կմնա: «Գործատուների միության» նախագահի կարծիքով բոլորը պետք է իմանան, որ աշխատավարձերն ու թոշակները չբարձրացնելու հիմնական պատճառը դա է, բայց եթե կառավարությունը բյուջեն փոխելու «տեղ» չունի, վիճակը կայունացնելու համար պետք է փորձի ներդրումների ծրագրեր իրականացնել:
«Պետք է ներդրումային ծրագրերի ուղղությունները դասակարգի կառավարությունը ու որոշակի մոտիվացիաներով խթանի դրանք, ոչ թե ով ինչ ուղղությամբ ցանկանա ներդրումներ անի: Դա իր հերթին գործազրկության թվի կրճատման կհանգեցնի: Մեր ամենամեծ խնդիրը գործազրկության բարձր տոկոսն է: Եվ այն ինտենսիվ պայքարը, որն ընթանում է ստվերի դեմ, ինձ թվում էր, որ պետք է կառավարությանը հնարավորություն տար, որ ավելի մեծ գումարի շրջանակներում բյուջեն պլանավորեն: Բայց հիմա տեսնում ենք, որ մուտքերի մասով ընդամենը 200 միլիոն դոլարի չափով է տարբերություն եղել, ինչը սպասվածից շատ քիչ է»,– ասաց Գ. Մակարյանը:
Կազմակերպության ղեկավարի կարծիքով կառավարությունը ստվերի դեմ պայքարն ավելի թափանցիկ պետք է դարձներ և պետք է հստակ ցույց տար ու մատնանշեր, թե բյուջեի 200 միլիոն դոլար մուտքերը որտեղից են գոյացել՝ ինչքանն է ակցիզային հարկից գոյացել, ինչքանը ստվերի դեմ պայքարից և այլն:
«Այս թվերը թույլ են տալիս ենթադրել, որ ստվերի դեմ մղվող պայքարը դեռ զարգանալու լուրջ տեղ ունի: Ստվերի դեմ ավելի արդյունավետ և թափանցիկ պայքար պետք է մղվեր: Ես չեմ համարում, որ 200 միլիոն դոլար գումարը լուրջ ձեռքբերում է և ստվերի դեմ պայքարի արդյունք: Ես կարծում էի, որ մուտքերն ավելի շատ պետք է լինեին և առնվազն 400–500 միլիոն դոլարի չափով պետք է բյուջեի ծախսային մասն ավելանար: Այդ դեպքում արդեն հնարավոր կլիներ սոցիալական բաղադրիչին անդրադառնալ»,– ասաց Գ. Մակարյանը:
Նա նաև կատաստրոֆիկ է համարում չքավորների վիճակը և նշում, որ գնաճի հերթական ալիքն առաջին հերթին հենց նրանց է հարվածում: Ինչ վերաբերում է աղքատության պաշտոնական ցուցանիշներին, ապա Գ. Մակարյանը կարծում է, որ հրապարակված թվերը չեն համապատասխանում իրականությանը:
«Աղքատության ցուցանիշը Հայաստանում մոտ 1,5–2 անգամ ավելի է և քանի որ իշխանությունները դեռ չեն կարողանում նպաստավոր պայմաններ ստեղծել աշխատատեղերի ստեղծման համար և տնտեսական աճն ապահովում են այն չափով, որ չափով թույլ է տալիս բյուջեն, ուստի այն կատաստրոֆիկ իրավիճակի առջև է կանգնեցնում մարդկանց: Այս իրավիճակից դուրս գալու միակ փրկությունը տրանսֆերտներն են, իսկ առկա անհավասար մրցակցային պայմանների, կոռուպցիայի և ստվերը կրճատելու դեմ պայքարը պետք է ավելի կոշտանա»,– ասաց կազմակերպության ղեկավարը:
Երկրի տնտեսությունը խորտակումից փրկելու մեր միակ մխիթարությունը Եվրամիության հետ կնքված համաձայնագիրն է, որի շրջանակներում պետք է ռեֆորմներ իրականացվեն և 3–ից 5 տարիների ընթացքում շատ մոտեցումներ ներդաշնակեցվեն եվրոպական ստանդարտներին, բայց դա կրկին չի վերաբերում վաղը–մյուս օրվան:
«Այս իրավիճակից դուրս գալու համար պետք է կա՛մ ուղղակի լուռ ու մունջ այդ բեռը կրել, կա՛մ աշխատանքային միգրացիայով շարունակել ապրել»,– ասաց Գ. Մակարյանը:
Շարունակությունը՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում