Միայն լյուստրացիայից հետո կարող են լինել իրական բարեփոխումներ. «Փաստ»
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Մեր հյուրն է երգիչ, կոմպոզիտոր Վահան Արծրունին
– Պարոն Արծրունի, այսօր ինչ կատարվում է մեր երկրում, հույս ներշնչո՞ւմ է, որ մեր պետական նավի ընթացքը ճիշտ ուղու վրա ենք դնում:
– Մեր իրականության մեջ բավականին երկար ժամանակ ոչինչ չի փոխվում: Ո՛չ քաղաքական դաշտում, ո՛չ սոցիալական առումով, ո՛չ մշակութային: Այսինքն` պահպանվում է լճացման վիճակը: Իսկ ֆիզիկայում մի հասկացություն կա` բրոունյան շարժում: Այն է` շարժումը կա, բայց ընթացքը չկա: Այսօր մեր երկրում էլ է այդպես: Ուստի ոչ մի առաջընթաց, ոչ մի բարեփոխում, և ընդհանրապես դեպի կյանքի որակի բարելավմանը միտված փոփոխություն չկա:
– Գուցե շտապո՞ւմ եք: Ժամանակ է պետք: Այսօր հիմքեր են ստեղծվում վաղվա փոփոխությունների համա՞ր:
– Իսկ ի՞նչ հիմքեր են դրանք:
– Դե, խոսվում է փոփոխություններից, կառավարման համակարգի բարեփոխումներից, հանձնարարականներ են լինում, կոռուպցիայի դեմ պայքարի ու մենաշնորհները կոտրելու հարցն է դրված:
– Դե, ինքներդ ասացիք, որ դրանք միայն խոսակցություններ են: Իսկ գործնականում ոչինչ չի արվում դեռևս: Ես անձամբ կարծում եմ, որ պետական համակարգի առողջացումը կարող է տեղի ունենալ միայն լյուստրացիայից հետո: Եթե լյուստրացիա չկատարվի, ու մենք չհասկանանք, թե ովքեր են այն մարդիկ, որ այս կամ այն պաշտոնը զբաղեցնում են, ինչպիսի՞ անցյալ ունեն նրանք, կամ ի՞նչ կազմակերպությունների գործակալներ են այսօր, կամ այդպիսիք եղե՞լ են երբևէ, ապա որևէ բարելավման ակնկալիք չպետք է ունենալ:
– Մի քիչ շատ բան եք պահանջում մեր իշխանություններից: Վստահաբար նրանք լյուստրացիայի չեն գնա:
– Ես չեմ պահանջում: Պարզապես իմ պատկերացումն եմ ներկայացնում: Եվ բնավ չի նշանակում, թե սպասում եմ, որ նրանք դա կանեն:
– Իսկ այդ դեպքում ինչի՞ համար է այս իրարանցումը: Բարեփոխումների, փոփոխությունների վերաբերյալ այս չդադարող խոսակցություններն ի՞նչ նպատակ են հետապնդում:
– Ես չգիտեմ Դուք իդեանե՞րը, թե դեմագոգիան նկատի ունեք: Կամ գուցե` նախընտրական իմիտացիանե՞րը: Գոյություն ունի գործողություն և գոյություն ունի գործողության իմիտացիա: Մի բան, որը վերջին 25 տարիների ընթացքում բնորոշ է մեր իրականությանը: Օրինակ, արտաքին գործերի նախարարությունը մաքուր իմիտացիա է: Տնտեսական ոլորտում որևէ բարեփոխում առաջարկելը նույնպես համարում եմ իմիտացիա: Նաև քաղաքական իրավիճակների բարելավմանն ուղղված քայլերն են իմիտացիոն:
Մեծ հաշվով ժողովրդավարությունն էլ է մեր երկրում իմիտացիա: Որովհետև ինչ գրված է Սահմանադրության մեջ, բնավ չի համապատասխանում այն իրականությանը, որի մեջ ենք՝ և՛ ես, և՛ Դուք, և՛ բոլորս:
– Համենայն դեպս կառավարության մեջ ընդգրկվեցին մարդիկ, ովքեր, թվում է, այլևս աշխատելու են մաքուր ձեռքերով: Նույնիսկ` սպիտակ ձեռնոցներով:
– Դա ընդամենը վարչապետի վարկածն է: Իրականում մենք պետք է պարզենք ու տեսնենք, թե այդ մարդիկ ինչպե՞ս են եղածին հասել և ի՞նչ ճանապարհով են այդ վստահությունը ձեռք բերել: Այսինքն` պետք է հասկանանք, որ վարչապետն իր թիմն է կազմում, և այդ թիմում պատահական մարդիկ լինել չեն կարող: Նրանք մարդիկ են, որ պարտավոր են աշխատել որոշակի վեկտորով, այսինքն` որոշակի ուղենիշով: Իսկ այդ ուղենիշն անորոշ է ու անհասկանալի: Եվ այդպիսին է ոչ միայն ինձ համար: Անորոշ ու անհասկանալի է բոլորի համար: Նույնիսկ` իրենց համար: Որովհետև, նորից եմ ասում, իրական բարեփոխումների սկիզբը կլինի միայն լյուստրացիայից հետո:
– Մշակույթի նախարար փոխվեց: Իսկ մշակութային կյանքում տեղաշարժ, առաջընթաց կա՞, նկատվո՞ւմ է:
– Դուք ինքներդ ապրում եք այս քաղաքում և ականտես եք այն ամենին, ինչ կա մշակութային կյանքում: Ես ձեզ հարցնեմ` ի՞նչ է փոխվել:
– Դե… հրապարակներում համերգներ են լինում:
– Հրապարակներում համերգներ են տալիս վերջին 10 տարիների ընթացքում: Եվ, ինչքան գիտեմ, դրանք քաղաքապետարանի ծրագրերն են:
Մշակույթի նախարարությունը գլոբալ առումով պետք է գործի, բարեփոխի ընդհանուր դաշտը: Հրապարակներում համերգներ կազմակերպելու համար չի ստեղծված այդ հաստատությունը: Իսկ գլոբալ առումով, այսինքն` օրենսդրական փոփոխությունների առումով, ես որևէ նոր բան չեմ տեսել: Իսկ անցել է արդեն երեք ամիս, չէ՞: Ոչ մի նախաձեռնություն ի նպաստ մշակութային դաշտի բարելավման, ի նպաստ ազատ արվեստագետների գործունեության, ի նպաստ ոլորտի խնդիրների համակարգման, չկա՛, չեմ տեսնում: Ես Արմեն Ամիրյանից մեծ սպասելիքներ ունեմ: Բայց դեռևս սպասում եմ:
– Բայց կազմակերպվեց մշակույթի գործիչների հանդիպումը նախագահի հետ:
– Իսկ ովքե՞ր էին այդ գործիչները: Եվ կարելի՞ է այդ հանդիպումը դրական երևույթ համարել, երբ հատուկ ընտրվում են մարդիկ, ում հետ պետք է նախագահը հանդիպի: Ասեմ, որ այդտեղ պատահական մարդիկ չկային: Այսինքն` այդ հանդիպումը ևս հերթական իմիտացիան էր, երբ չբարձրացվեց ոչ մի սուր հարց, համակարգային որևէ խնդիր չշոշափվեց:
Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում: