Լուսիկ Ագուլեցի. «Ամեն մարդ չէ, որ կարող է թագավոր լինել». «Փաստ»
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
«Փաստի» հյուրն է նկարչուհի, ազգագրագետ Լուսիկ Ագուլեցին (Սամվելյան)
– Երբեմն մտածում եմ՝ ինչ լավ է, որ ես նկարիչ եմ ծնվել: Մենք ազատ ենք մեր որակի, մեր տեսակի մեջ, բայց քաղաքական գործիչը պատասխանատու է և՛ ուրիշի, և՛ իր, և՛ իր ընտանիքի, և՛ իր անունի համար: Բայց ոչ բոլորն են կարողանում արդարացնել իրենց: Այդ աթոռը գրավելը մեծ պարտականություն է: Եթե իրենք ձգտում են այդ աթոռը վերցնելու՝ իրենք ստիպված են մտնել լուծի տակ: Ազգագրական նյութերով դա մի երևույթ է, երբ, օրինակ՝ գնում են Երուսաղեմը կառուցելու, իսկ այն կառուցելու համար պիտի գնային գերան բերեին, այդ գերանը դնեին քաղաքի մեջ՝ պետական հիմքը կանգնեցնելու համար: Հիմա այն գերանը, որ պետք է բերվի Հայաստան, դրա համար պետք է լուծի տակ մտնել: Գիտենք, որ աշխարհի ամենաուժեղ կենդանիները ձին ու եզն են՝ հիմա այդ ձին և եզը դառնալը շատ դժվար է: Ինչի՞ համար երեք մոգերը գնացին Հիսուսի մոտ, որպեսզի բերեին այդ գերանը, որպեսզի կարողանային Երուսաղեմը կառուցել, այսինքն՝ նոր կյանք սկսել:
– Հայաստանում այդ «գերանը» ո՞ւմ ձեռքերում է:
– Դրա ետևից պետք է գնա մի ամբողջ խումբ: Նայած, թե այդ խումբը ինչպես կկազմավորվի, ինչ իդեալներ կունենա և ինչպիսի մտածելակերպ, ինչպես նա կաշխատի, ինչպիսի պայմաններ կստեղծի դա անելու համար: Իսկ պետության մեջ պետք է այնպես աշխատել, ստեղծագործել, արարել, պետք է այնպես անել, որ ժողովուրդը փոքր–ինչ միջին վիճակով ապրի և ոչ թե շատ հարուստներ ու շատ աղքատներ լինեն: Հարուստները վատ են նրա համար, որ կողքին աղքատն է ապրում, աղքատն էլ վատ է նրա համար, թե ինչու նա հարուստ է, իսկ ես՝ աղքատ: Այդ բալանսը որոշ չափով պիտի պահպանվի. դա մեր երկրի ամենակարևոր նպատակը պիտի լինի:
– Արդյո՞ք հնարավոր է այդ բալանսին հասնել մեր պարագայում:
– Դե, եթե չլինեինք պատերազմական վիճակի մեջ, այո: Շատ դժվար է սահման պահելը, շատ դժվար է հարևան պետությունների հետ լեզու գտնելը, շատ դժվար է այդ խաղաղությունը պահելը: Ասենք՝ սահմանի վրա պատերազմ է, դու թիկունքում քեզ համար արարում ես, ստեղծագործում, արվեստներ ու արհեստներ են զարգացնում, շինարարություն ծավալում:
– Բայց այդ ամենն էլ չի՞ նպաստի, որ երկիրը զարգանա, տնտեսապես իրավիճակը բարելավվի, բանակը հզորացվի ու սահմանին խնդիրներ այլևս չլինեն:
– Բայց այդ ամենն էլ չի՞ նպաստի, որ երկիրը զարգանա, տնտեսապես իրավիճակը բարելավվի, բանակը հզորացվի ու սահմանին խնդիրներ այլևս չլինեն:
– Այ դա արդեն կապված է, թե ինչ գերան են բերում երկիր: 3–4 ամիս է խոսում ենք ընտրություններից, այդ ընտրությունները հենց այն ճանապարհն են, այստեղ պետք է ընտրվեն, թե ովքեր են բերում այդ գերանը: Այսինքն՝ գերանի ետևից կով է գնում, թե՝ եզ: Եզը ուժեղ է, բեռը քաշող, ձին էլ՝ գեղեցկությունը: Հիմա այդ երկու կենդանիները պիտի գնան գերանը բերեն: Եվ թե ինչպիսի գերան կբերեն՝ կախված է այդ ընտրովիներից, ում կընտրեն: Յուրաքանչյուր քաղաքական գործիչ ուզում է այդ գերանի մասնիկը լինել, պայքարը դրա համար է գնում: Այն, որ մեկը մյուսի հետ միացավ, մեկը մյուսից բաժանվեց՝ այդ ամբողջը խաղեր են: Հիմա յուրաքանչյուրը իր մասնակցությունն է ցույց տալիս, որպեսզի վերջում գնա այդ գերանը բերի: Արդյունքում այդ գերանը ինչպես կբերեն, ում միջոցով, ովքեր կբերեն և ինչպես կկառուցեն, դա արդեն ոչ ոք չգիտի:
– Լավատե՞ս եք, որ այդ գաղափարական գերանը կգա ու Հայաստանում իրավիճակ կփոխվի:
– Ես այնքան հավատացած եմ, որ մենք արարող ազգ ենք: Եթե դուք մեզ համեմատեք մյուս պետությունների հետ, մենք ո՛չ եգիպտացիներից ենք պակաս, ո՛չ չինացիներից, ո՛չ ռուսներից, ո՛չ էլ ֆրանսիացիներից: Մենք այնպիսի մարդիկ ունենք, որ աշխարհը զարմացնում են, զարմացրել են և կզարմացնեն: Մեր անհատը աշխարհ շուռ կտա:
– Այն մարդիկ, ովքեր պաշտոն են կորցրել և հիմա ընդդիմության մասն են կազմում, որքանո՞վ է նրանց գործելաոճը ճիշտ կամ բարոյական:
– Ես միայն մեկ բան կասեմ, եթե դու մեկ անգամ նստել ես այդ աթոռին և չես արդարացրել, անհարմար է որպես տղամարդ երկրորդ անգամ նույն բանին ձգտել: Պիտի տղամարդ լինել, որպեսզի երկրորդ անգամ այդ աթոռի աստիճաններով չբարձրանալ, անգամ առաջին քայլն էլ չպիտի դնել, որովհետև ժողովուրդը տեսնում է, հիմար չէ: Նույնիսկ երբ տեսնում ես, թե այդ մարդը ինչպես է իր ճանկերով բարձրանում, այն դեպքում, որ նա արդեն մեկ անգամ իջել է, երբ իր ժամանակն անցել է, և ինքը դուրս մնալով հանդերձ շարունակում է այդպիսի բաներ անել, դա պարզապես ցանկալի չէ: Դա նույնն է, թե միջակ նկարիչը ամեն կերպ փորձի պրոֆեսիոնալ նկարիչների հետ համեմատվել: Ամեն մարդ չի կարող քաղաքական գործիչ լինել: Նրա մեջ դրական որակների այնպիսի ցուցակ պիտի լինի. նա պետք է լինի մարդասեր, ընկերասեր, երկիրն ու հողը սիրող, սահմանն ու զինվորը սիրող: Այդքանը եթե նրա մեջ լինի, և նա կարողանա այդ ամենն ընկալել, նա կարող է լավ քաղաքական գործիչ լինել: Բայց դա ամեն մեկին տրված չէ, դա աստվածային է, նա պետք է իր երեսն ունենա: Ամեն մարդ չէ, որ կարող է թագավոր լինել:
Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում: