Գլխավոր Թոփ լուրեր Լրահոս Վիդեո Թրենդ

Власти РА и некоторые заблудшие священнослужители должны отказаться от своих идеологии: «Паст»Очередная неудача Никола Пашиняна: «Паст»«Рубинян был тем, кто варил мне кофе»: «Паст»В Ханты-Мансийском автономном округе-Югре прошел медиатур для иностранных журналистов аккредитованных при МИД РФЕдинство против разрушения Церкви: «Паст»Артур Даниелян – бронзовый призер «Кубка Сильнейших» в МинскеКартина «Почтальон» Карена Геворкяна удостоилась специального упоминания на фестивале документального кино в КрасноярскеГенсер: Рубен и другие армянские христианские заключённые находятся в тюрьме за защиту права народа Нагорного КарабахаBernama: в Малайзии из-за наводнений эвакуировали более 15 тыс. человекПерсидский залив окрасился цветом крови, как в библейском пророчествеС азербайджанской железнодорожной станции Беюк-Кясик отправлен состав с топливом для АрменииUcom и SunChild реализуют программу «Умное наблюдение за птицами» Макрон заявил, что Европа должна быть готова к прямым переговорам с РоссиейПоведение властей Армении демонстрирует, что Пашинян вышел за рамки закона: Роберт АмстердамНапряжная ситуация во дворе церквиВпервые гражданин РА был удостоен «Почетной грамоты» от президента РФ: «Паст»Кампания абсолютного меньшинства против Армянской Церкви: «Паст»Тегеран-Москва-Ереван: формирующаяся новая ось в Евразии: «Паст»Визит Оверчука в Ереван։ новые импульсы Москвы: «Паст»Европейская помощь или вмешательство? Спешные шаги Калласа: «Паст»Президент Мексики призвала ООН «выполнить свою роль» и избежать кровопролития в ВенесуэлеАнтикоррупционный суд продлил срок ареста мэра Гюмри Вардана Гукасяна еще на 3 месяц"Миссия Добро": Волонтеры из РФ помогают армянским детям с особенностями развития Путин: Такой армии, как у России, нет ни у одной страны в миреДобро пожаловать на ID павильон: Big Christmas MarketЛиванский судья допросит в Болгарии судовладельца, объявленного в розыск в связи со взрывом в порту БейрутаКомиссия по регулированию общественных услуг одобрила инвестиционную программу «Газпром Армения» на пять летЕзидская община празднует Святую Пасху. представитель общины, член партии «Всеармянский фронт» Зита ХалитовФрида Кало побила рекорд: Ее автопортрет продан за $54,7 млн, став самой дорогой картиной женщины-художницы Избранный президент Чили намерен жить в историческом президентском дворцеТысячи словаков по всей стране вышли на протесты против правительства ФицоЗавершено следствие по делу об убийстве трехлетнего ТигранаИсторик: Армяно-китайские отношения претерпели качественную трансформацию Венгрия заблокировала ежегодное заявление ЕС о расширении, касающееся Украины«Путешествие к каменным памятникам и древним винам»Эдмонд Худоян и Андрей Пегливанян – призеры чемпионата мира по боксу в ДубаеЕвропейцам нечего здесь шуметь: Лукашенко заявил, что мир в Украине зависит от Трампа и СШАЕвразийский выбор Армении Самое широкое покрытие 5G, запуск Uplay и внедрение Cerillion: Ucom подводит итоги 2025 года Обещают «сожрать» право граждан Армении на свободный выбор: «Паст»Превращение Армении в часть мегапроектов должно стать задачей будущих национальных властей: «Паст»«Дорожная карта» отстранения Пашиняна, по словам Эдмона Марукяна: «Паст»Самвела Шахраманяна снова вызвали на допросТреугольник Тегеран–Москва–Ереван: новая интеграции в Евразии Ливанские армяне строят в Ереване «ливанскую деревню»Армянские фильмы среди номинантов на «Золотой глобус»Армянские шахматисты победили на Kazakhstan Chess Cup 2025 в АлматыИтальянский городок в Тоскане платит $30 000 за переезд — с одним условиемПашинян: Новый Свод церковных правил должен содержать правила добропорядочности для священнослужителей Состоялся закрытый показ фильма «13 секунд»
uncategorized

Ըստ գիտնականի` հնդեվրոպական մայր լեզուն հայերենն է. «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Քարտեզագիր, աշխարհագրագետ Գրիգոր Բեգլարյանը նախաձեռնել է պատմական Հայաստանի համապարփակ քարտեզագրության աշխատանքները: Այն լույս է տեսնելու որպես եռհատոր ատլաս և կրելու է «Ատլաս հայաստանյայց աշխարհի» անվանումը: Ներառելու է ողջ պատմական Հայաստանը` Կասպից ծովից մինչև Էգեյան ծովը և Կովկասից մինչև Պարսից ծոցը: Շուրջ 781 հազար քառակուսի կիլոմետր տարածություն:

Բանն այն է, որ ատլասի վերջին հատորում ընդգրկվելու են շրջակա այն երկրները, որոնք քաղաքակրթական առումով կախվածություն ունեն Հայաստանից: Կամ որ նույնն է` գտնվելիս են եղել և այսօր ել գտնվում են հայ ժողովրդի քաղաքակրթական ազդեցության տակ: Դրանք են Ատրպատականը, ներկա Իրաքի տարածքը` Միջագետքը, Փոքր Ասիայի թերակղզին, որը ժամանակինԲյուզանդիայի կազմում էր կամ Հյուսիսային Կովկասը` Դաղստանը, Վրաստանը, Աղվանքը:

Հեղինակը բնականաբար իր աշխատանքները չէր կարող լիարժեք դարձնել առանց պատմական տեղանունների ստուգաբանության, որոնք տեքստային տարբերակով ներառվելու են ատլասում:

Հետաքրքիր բացահայտումներ է անում Գրիգոր Բեգլարյանը: Ըստ գիտնականի, հսկայական այս տարածության տեղանունների ճնշող մեծամասնությունը հայկական են: Պատմական տարբեր ժամանակների միջով հետ գնալով, նա իր ստուգաբանությամբ հասնում է մինչև բառի բուն արմատին, որը, ըստ գիտնականի, արդեն ունի հայկական նշանակություն: Այսինքն` հիմքում հայերեն բառն է:

Անշուշտ մեր հարևանները և ընդհանրապես տվյալ ժողովուրդները վաղուց են հրաժարվել հայկական ամեն ինչից: Մոռացել են կամ ցանկացել են մոռանալ, թե հայկական քաղաքակրթական ազդեցությունն ինչպիսին է եղել իրենց վրա: Կամ` իրենց կողմից յուրացված, իրենցը դարձրած բառերի հիմքում հենց հայերենն է: Ավելին` մինչև հիմա Արևմտյան ու Արևելյան Հայաստանները ռազմակալած մեր հարևաններն են մեր ազդեցության տակ, թե քաղաքակրթական, թե լեզվական առումներով:

Գրիգոր Բեգլարյանի մոտեցումն այսպիսին է` իր բառով ասած էքստրեմիստական է: Նա հայերենն է համարում հնդեվրոպական լեզուն, որից սկիզբ են առել մյուս լեզուները: Բայց եթե դա չեք ցանկանում ընդունել, ապա միանշանակ է, որ հայերենն է հնդեվրոպական լեզվին ամենամոտ լեզուն:

Եթե, ըստ հեղինակի, մարդկության քաղաքակրթության օրրանը Հայաստանն է, և այստեղից է այն տարածվել աշխարհի մյուս տարածաշրջաններում և հասել այլ ժողովուրդների, ապա տրամաբանական է, որ վերջիններիս տեղանունները ևս իրենց հիմքում պետք է կրեն հայերենը: Պարզապես այդ բառերը տառադարձված են և ամեն մի լեզվում հնչում են յուրովի:

Ու օրինակներ է բերում: Քարտեզներում առաջին հայացքից մենք թուրքական անվանումներ ենք տեսնում: Բայց` միայն առաջին հայացքից: Իրականում այնտեղ թուրքական ոչինչ չկա: Օրինակ` Գյանջան ընդամենը Գանձակի տառադարձված տարբերակն է:

Կամ Էրզրումը, որը թվում է, թե թուրքական բառ է, իրականում արաբական անվանում է, որի հիմքում կրկին հայկական արմատն է: Այն ծագել է Արծն կամ Արզն–Արզնի հնագույն հայկական քաղաքի անվանումից, որը գտնվելիս է եղել մոտիկ տարածքում:

Անգամ ստան արմատը, որն համարում ենք պարսկական կամ պարթևական ծագմամբ, հայկական հնագույն բառ է: Նշանակում է`ըզտուն: Այսինքն` Ռուսաստան` ռուսաց տուն, կամ Հայաստան` հայոց տուն:

Իսկ գոմ բառի համար Գրիգոր Բեգլարյանը բոլորովին այլ բացատրություն ունի: Այն եթե այսօր նշանակում է անասունների կացարան, ապա հազարամյակներ առաջ ունեցել է դիցարանի նշանակություն: Իր հաշվարկով` շուրջ յոթ հազար տարի առաջ:

Ավելին` պարսիկներն են մեր լեզվին շնորհակալ, որ իր մեջ պահել է զրադաշտական ժամանակների պարսկական արմատները, որոնք պարսկերենում վաղուց դադարել են գոյություն ունենալ` ատրուշան, բագին, մեհյան և այլն, և այլն:

Կամ Բաքու քաղաքի անվանումը որտեղի՞ց է գալիս: Այն Բագավան բառն է, որ տառադարձվելով դարձել է Բաքու: Կամ Ղարաբաղ բառն ինչո՞ւ անվանենք թուրքական բառ և թարգմանենք Սև այգի: Ինչպես հնարեցին անգլիացիները: Ղարաբաղը հնագույն հայկական բառ է, որը նշանակում է խառը բագ: Այսինքն` շատ բագիններ:

 Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում: