Գլխավոր Թոփ լուրեր Լրահոս Վիդեո Թրենդ

«Аэрофлот» начал увольнения из-за проблем с обслуживанием самолетовСколько граждан РА, обучающихся за рубежом в последние годы, получили отсрочку от призыва на обязательную военную службу? «Паст»Почему вся система международного права оказалась в крайне уязвимом и нестабильном состоянии? «Паст»Между Николом Пашиняном и Араратом Мирзояном «пробежала черная кошка»? «Паст»Своеобразная «концепция» «борьбы» с преступностью: «Паст»Ucom и Sunchild установили солнечную электростанцию в селе Малишка Молодежные организации IUSY и YES потребовали от Азербайджана освободить армянских пленныхАрмения не примет участия в саммите ОДКБ в АстанеРасплачивайтесь по Idram в Ереван Мол и выигрывайте подарки!Юные армянские гимнастки из Серпухова завоевали золото на первенстве городского округаДудукист Виталий Погосян выступит в симфоническом шоу Hans Zimmer’s UniverseПраздничный концерт в честь Дня матери от АНО «Евразия» собрал в Кремле больше 2 тысяч многодетных семейРекордный долгожитель Олимпийских игр: Хэйг ПристПокорение арктической сцены Степанакертским русским драматическим театром «Единственный Западный Азербайджан находится на территории Ирана»: посол ФранцииПоказом фильма «Месье Азнавур» открылся 27-й Пражский кинофестиваль французских фильмовИзделия армянских мастеров представлены на Рождественской ярмарке Шпиттельберга в ВенеГенрих Мхитарян начал писать автобиографиюФонд «Музыка во имя будущего» предлагает талантливым молодым музыкантам стать участниками программы «Образовательная поездка в Дубай»Министр окружающей среды Канады Стивен Гилбо призвал к освобождению армянских заключенных, незаконно удерживаемых в АзербайджанеКто станет депутатом? «Паст»Очередная «шустрость» свалить на других собственные ошибки: «Паст»Даст ли ход «папкам», или удовлетворится увольнением? «Паст»В списке основных налогоплательщиков также есть грузоперевозчики: «Паст»Уголовное преследование в отношении предпринимателей продолжается: «Паст»Как не разориться в Черную пятницу: 5 полезных советовОжидать эскалации нужно всегда: Алексей АнпилоговАрмения – лидер среди стран СНГ по дороговизне услуг заведений общепитаМИД Армении прокомментировал заявление посла США в Баку об управлении трансграничными водными ресурсамиБельгийские политики и парламентарии направили заявление правительствам Азербайджана и БельгииМы призываем Азербайджан и Армению не упустить эту историческую возможность: Хакан ФиданРоссия впервые нанесла удар по военному объекту Украины новейшей баллистической ракетой «Орешник» с гиперзвуковой боевой частьюДети Фонда «Музыка во имя будущего» посетили IDBankЮнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигацииВ Армении сократят помощь для арцахских беженцевАрмянский предприниматель строит новую канатную дорогу на горной вершине КрымаОванес Чрагян из города Армавир стал победителем Первенства мира по универсальному боюПримечательное предложение: физические лица могут получить грант в размере 1 миллиона, а общественные организации – в размере 3 миллионов российских рублей: «Паст» Авантюризм кадровых движений: «Паст» Нынешняя власть Армении - факелоносец антиармянской повестки дня: «Паст» Палата депутатов Люксембурга потребовала от Баку немедленного освобождения незаконно заключенных лицКак собираются лишить эту власть возможности получить мандат в будущем? «Паст»«В стране существует большая коррупция, во главе которой стоит Никол Пашинян»: «Паст» Концерт к 155-летию со дня рождения Комитаса прошел в Краснодарской филармонии им. ПономаренкоНС Армении ратифицировал соглашение о свободной торговле между ЕАЭС и ИраномАрпине Саркисян будет назначена главой МВД РАЕС направит в Грузию "политическую миссию"Компания Ucom запустила сеть 5G в еще 11 городахЧЕ: Результаты армянских шахматистовПрограмма «Здоровая Евразия» вызвала большой интерес на MedMeet 2024
Общество

Հայաստանյայց աշխարհի ատլասն ու հեղինակի ըմբռնումները հայ ժողովրդի տեղի ու դերի մասին մարդկության պատմության մեջ. «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Մեր հյուրն է քարտեզագիր, «Կիլիկիա» նավի բոցման Գրիգոր Բեգլարյանը

– Պարոն Բեգլարյան, ինչպե՞ս հղացաք պատմական Հայաստանի ստվարածավալ ատլասը միայնակ ստեղծելու գաղափարը:

– Արդեն չորս տարի է, ինչ զբաղվում եմ ատլասի ստեղծման աշխատանքներով: Իսկ դրանից առաջ ստեղծել եմ, ու «Կոլաժ» ՍՊԸ–ի կողմից հրատարակվել են նաև այլ քարտեզներ: Մասնավորապես առաջինը ես էի, որ հայերեն լեզվով հրատարակեցի աշխարհի ատլասը, Երևանի ատլասը: Ավելին. գլուխս գովեմ` առաջինը ես էի, որ դեռևս 1991 թվականին ստեղծեցի Հայաստանի և Արցախի քարտեզը: Արցախը` 12 հազար քառակուսի կիլոմետրով: Ինձանից հետո նոր միայն պետությունը սկսեց քարտեզագրել մեր երկու պետությունները:

Ինչ վերաբերում է Հայաստանի ատլասին, ապա այն լինելու է եռահատոր, անվանել եմ` «Ատլաս հայաստանյայց աշխարհի»: Ներառելու է ողջ պատմական Հայաստանը. Կասպից ծովից մինչև Էգեյան ծովը և Կովկասից մինչև Պարսից ծոցը:

Այն քաղաքական ատլաս է, պարունակում է նաև ֆիզիկական տարրեր. նշվում են լեռները, գետերը, անտառները: Միաժամանակ պարունակում է ներկայիս ենթակառուցվածքները` ավտոճանապարհներ, ջրամբարներ, օդանավակայաններ և այլն և այլն:

– Ի վերջո, այն ժամանակակի՞ց Հայաստանի ատլասն է, թե՞ պատմական Հայաստանի:

– Դժբախտաբար մենք` հայերս, այս հարցը տալիս ենք իրար: Որովհետև այսօրվա Հայաստանը և պատմական Հայաստանը տարբեր բաներ են: Իսկ ես ուզում եմ, որ մեր մտածողությունից և տրամաբանությունից այս տարբերությունը ջնջվի: Ինձ համար Հայաստանը միշտ եղել է մեկը, մնում է մեկը և պետք է մնա մեկը: Այն է` Հայաստան աշխարհը: Որի տարածքն է 781 հազար քառակուսի կիլոմետր:

Ատլասի առաջին հատորը ընդգրկելու է Արևմտյան Հայաստանի տարածքները: Երկրորդը կընդգրկի Արևելյան Հայաստանն իր հայկական երկու պետություններով: Նաև` Կիլիկիան: Իսկ երրորդ հատորում կլինեն հարակից տարածքները, որոնք քաղաքակրթական առումով մշտապես եղել են Հայաստանից կախյալ վիճակում, կամ գտնվել են նրա ազդեցության տակ: Ինչպիսիք են, օրինակ, Ատրպատականը, ներկա Իրաքի տարածքը` Միջագետքը, Փոքր Ասիայի թերակղզին, որը ժամանակին Բյուզանդիայի կազմում էր, կամ Հյուսիսային Կովկասը` Դաղստանը, Վրաստանը, Աղվանքը:

Բնականաբար Ատլասն ունենալու է տեքստային մաս, լինելու են աղյուսակներ, նյութի` առանձին բացատրություններ: Նաև անպայման տրվելու է հայկական տեղանունների ստուգաբանությունը: Մի բան, որով առհասարակ ոչ ոք դեռ չի զբաղվել: Իրենց մասնագիտության բերումով մի քիչ զբաղվել է Աճառյանը, մի քիչ` Մանանդյանը և առանձին այլ գիտնականներ: Բայց, որպեսզի այդ ուսումնասիրությունները կատարի զուտ տեղանվանագետ մասնագետը, նման բան գոյություն չունի:

Ես էլ, դժբախտաբար, տեղանվանագետ չեմ, աշխարհագրագետ եմ: Բայց քարտեզագրության հետ միասին որոշեցի նաև այս գործն անել, որովհետև պարզապես այսօր դա անհրաժեշտություն է մեզ համար: Որովհետև բացարձակ սուտն է ֆռֆռում աշխարհում: Թուրքական աղավաղումներն էլ իրենց հերթին: Մեր իսկ պատմությունն ու լեզուն մեր իսկ կողմից մոռացության տալն էլ մյուս կողմից: Իսկ Գեբելսն ասել է` ինչքան ահռելի լինի սուտը, և ինչքան հաճախ այն կրկնես, այդքան շատ դրան կհավատան:

– Համաշխարհային պատմագիտության մեջ Հայաստանի ու հայ ժողովրդի պատմության խեղաթյուրումն ինչի՞ համար է: Ինչո՞ւ է փորձ արվում նսեմացնել մեր դերը մարդկության պատմության մեջ: Ընդհանրապես դա միտումնավո՞ր երևույթ է:

– Իհարկե, միտումնավոր է: Եվ արդեն մոտավորապես 2000 տարի է, ինչ միտումնավոր աղավաղվում է մեր պատմությունը:

Քանի որ Հայաստանն աշխարհում ամենահզոր երկիրն է: Քանի որ հայ ազգն ամենահզոր ազգն է աշխարհում: Եվ քանի որ հայկական քաղաքակրթությունն է ընկած համաշխարհային քաղաքակրթության հիմքում:

Իսկ աշխարհը մտածեց, որ ոչ. Հայաստանը չպետք է լինի համաշխարհային որոշողը: Որովհետև պատմական ընթացքն այնպես էր, որ, ասենք, երկու հազար տարի առաջ հռոմեական կայսրությունը պետք է աշխարհը տիրեր, մոտ հազար տարի առաջ Օսմանյան կայսրությունը պետք է տիրեր աշխարհը, կամ մի երեք հարյուր տարի առաջ` Բրիտանական կայսրությունը: Այսօր էլ պետք է ամերիկյան կայսրությունը տիրի աշխարհը:

Մինչդեռ հայ ազգը չունի կայսերական մտածելակերպ, չունի նաև քոչվորին բնորոշ ագրեսիվ քաղաքականություն: Տարօրինակ է, բաց ուրիշները միշտ նշել են` հայերի հետ պատերազմելը ահավոր սխալ է, որովհետև հայերից քաջ ու դյուցազնորեն կռվող ազգ չկա: Բայց միաժամանակ հայերը արյունասեր չեն, ագրեսիվ չեն:

 Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում: