Որո՞նք են Լավրովի նշած 2–3 կոնկրետ թեմաները. «Փաստ»
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Մեծ հաշվով կարելի է ասել, որ ապրիլյան պատերազմից հետո բանակցային գործընթաց չկա: Ադրբեջանը հրաժարվեց կատարել Վիեննայի ու Սանկտ–Պետերբուրգի համաձայնությունները, ինչին ի պատասխան Հայաստանը հայտարարեց` քանի դեռ Ադրբեջանը դրանք չի կատարում, բանակցելն անիմաստ է: Այս մեկ տարում եղել են հանդիպումներ ԱԳ ղեկավարների մակարդակով, բայց դրանք ավելի շատ հիշեցրել են բանակցային գործընթացը վերականգնելու փորձեր: Մինսկի խմբի արևմտյան համանախագահները` Ֆրանսիան ու ԱՄՆ–ն, շեշտել և շեշտում են Վիեննայի ու Սանկտ Պետերբուրգի հանձնառությունների կատարումը` դրանք համարելով հակամարտության խաղաղ կարգավորմանն ուղղված անհրաժեշտ քայլեր:
Եթե նախկինում Մոսկվան առերևույթ պնդում էր այդ հանձառությունների կատարումը, բայց թիկունքից խրախուսում Ադրբեջանին խուսափելու դրանցից, բնականաբար, ելնելով սեփական նկատառումներից, ապա վերջին շրջանում Մոսկվան, կարծես թե, հրաժարվել է այդ մոտեցումից: Բացի այդ, գոնե առայժմ հրաժարվում է բանակցությունների, այսպես կոչված, սեպարատ ձևաչափից` ՌԴ–Հայաստան–Ադրբեջան, ինչը նույնպես Բաքվի շահերից չի բխում: Վերջին մի քանի հանդիպումների ընթացքում պնդում է, որ Մինսկի խումբն է այն ձևաչափը, որի շրջանակներում պետք է հարցը կարգավորվի: Այս ամենը ու էլի մի շարք հանգամանքներ հանգեցրել են նրան, որ Բաքուն հայտնվել է դիվանագիտական բավականին բարդ վիճակում:
Այս համատեքստում Բաքուն մեծ հույսեր էր կապում Լավրով–Մամեդյարով հանդիպման հետ: Բայց հանդիպումը ցույց տվեց, որ Բաքվի հույսերը զուր էին: Մոսկվան հավատարիմ մնաց վերջին շրջանի իր մոտեցումներին: Բայցևայնպես, Մամեդյարովի հետ հանդիումից հետո Լավրովը մի շարք ուշագրավ հայտարարություններ արեց:
«Մենք հույս ունենք, որ ղարաբաղյան հակամարտությունը կկարգավորվի: Այս մասին են վկայում բազմամյա շփումների արդյունքները, որոնց շնորհիվ հաջողվել է կարգավորման ենթակա առանցքային հարցերի ընդհանուր ըմբռնում մշակել: Դա առաջին հերթին և՛ անվտանգության հարցերն են, և՛ հումանիտար հարցերը, այն շրջանները վերադարձնելու հարցերը, որոնք հիմա գտնվում են Ղարաբաղի շուրջը և Ադրբեջանի կողմից չեն վերահսկվում: Դա նաև Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի որոշման հարցն է` անկասկած այնտեղ բնակվող մարդկանց հաշվի առնելով: Դա նաև միջազգային խաղաղապահ ուժերի չափանիշների համաձայնեցումն է»,– ասել է Լավրովը:
Այս ուղղությունների մեծ մասով «մենք համաձայնության ենք հասել», նշել է նա:
«Սակայն 2–3 կոնկրետ թեմաները, որոնք վերջնական փաթեթի համար առանցքային են, դեռևս չեն քննարվում: Չեմ ստի` մենք դեռևս հեռու ենք այն իրավիճակից, երբ կողմերը այդ ուղղություններով միասնական մոտեցում կմշակեն»,– ասել է նախարարը:
Լավրովի խոսքով` ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման 2–3 առանցքային հարցերը, որոնց մասին խոսվել է Մոսկվայում կայացած բանակցությունների ընթացքում, դեռևս լրացուցիչ ջանքեր են պահանջում:
Այս հայտարարությունից պարզ է դառնում, որ Մադրիդյան սկզբունքները շարունակում են մնալ այն հիմքը, որոնց վրա կառուցվում են բանակցությունները: Բայց թե որոնք են Լավրովի նշած 2–3 կոնկրետ թեմաները, դրանք առնչվում են այդ սկզբունքներին, թե ոչ, դժվար է ասել:
Հնարավոր է, բանակցային գործընթացի համար կարևոր նշանակություն ունենա ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի այցը Փարիզ: Այսօր նա հանդիպում է Օլանդի հետ: Ապրիլից հետո Ֆրանսիան մի քանի անգամ փորձել էր կազմակերպել Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահների հանդիպում, բայց չէր հաջողել: Բացի այդ, հնարավոր է, որ Օլանդը ինչ–ինչ առաջարկներ ներկայացնի Ս. Սարգսյանին` հատկապես հաշվի առնելով փետրվարի սկզբին հայկական կազմակերպությունների ներկայացուցիչների հետ հանդիպման ժամանակ նրա հնչեցրած հայտարարությունը. «Մենք պետք է գտնենք հակամարտության կարգավորմանը տանող ուղիներ, որոնք արձանագրված են Մադրիդյան սկզբունքներում: Երբ այդ սկզբունքները կյանքի կոչվեն, դրանց արդյունքը կլինի Լեռնային Ղարաբաղի ինքնորոշումը: Ուստի այս ճանապարհով առաջ շարժվելու համար Ֆրանսիան նոր հանդիպում կկազմակերպի Հայաստանի և Ադրբեջանի հետ»:
Նշենք, որ մարտի 14–ին նախատեսված է Օլանդի հանդիպումը արդեն Ալիևի հետ: Իսկ նույն այդ օրը` մարտի 14–ին, Սերժ Սարգսյանը կհանդիպի ՌԴ նախագահի հետ: Թեև դեռևս հստակ ժամկետներ չկան, բայց պատրաստվում է նաև Ալիևի այցը Մոսկվա: Մի խոսքով, հանդիպումները նախատեսված են, իսկ թե դրանք կլինեն հերթապահ, թե ոչ, կերևա առաջիկա զարգացումներից:
Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում: