Ինչո՞ւ են իրավապահները բերման ենթարկում և հետո «բաց թողնում»
Վերջին շրջանում հասարակությունը շատ սուր է արձագանքում նախկին իշխանության ներկայացուցիչներին բերման ենթարկելու, ձերբակալելու ու նաև ոմանց ազատ արձակելու վերաբերյալ լուրերին: Մարդիկ որքան հնարավոր է` ուզում են շատերին ու շուտ տեսնել ճաղերի հետևում: Փաստաբաններ Հայկ Ալումյանի և Տիգրան Սարգսյանի հետ փորձել ենք հասկանալ իրավիճակը: Խոսել ենք նաև բուն գործողությունների մասին ու հարց ուղղել` արդյո՞ք վերոնշյալ անձանց նկատմամբ իրականացվող ներկա գործողությունները կարող են սկիզբ լինել, և այս ամենին կհետևեն նաև նրանց մասով ավելի աղմկահարույց քրեական գործեր:
Տիգրան Սարգսյանը նախ ընդգծեց` ընդհանրապես նախաքննությունը գաղտնի է: «Քանի դեռ նախաքննությունը չի ավարտվել, նախաքննական մարմինն ինքն է որոշում` ինչ սահմաններում հրապարակային դարձնել նյութերը: Հիմա կան գործեր, որոնք հանրային հնչեղություն ունեն, և նախաքննական մարմինը պետք է որոշակի հրապարակայնություն ապահովի և ապահովում է: Տեսանյութեր և նախաքննական որոշակի գաղտնիքներ են հրապարակում: Այսինքն` հասարակությանը տալիս են ինֆորմացիա, որ հասարակությունը չանհանգստանա, թե կամայականություններ են տեղի ունենում: Իրենց աշխատանքը համոզիչ է: Մինչ այս պահը հանրային հնչեղություն վայելող գործերով որևէ անհիմն կալանավորում կամ ձերբակալում չեմ տեսել: Տեսեք` ում էլ տանում են, զենք ունեն, այլ հարց է` օրինակա՞ն է, թե՞ անօրինական: Ումն օրինական է եղել, արգելանքի տակ չեն պահել: Բայց մենք նույնիսկ չգիտենք, թե այդ մարդիկ որպես վկա՞ են, կասկածյա՞լ, թե՞ մեղադրյալ: Մենք միայն իմանում ենք, որ բերման են ենթարկվել, բայց կարգավիճակը մեզ հայտնի չէ: Իսկ բերման կարելի է ենթարկել և՛ տուժողին, և՛ վկային, և՛ կասկածյալին, և՛ մեղադրյալին»,ասաց փաստաբանը:
Կարծիքները միանշանակ չեն հատկապես «անարդարության սիմվոլ»-ներին բերման ենթարկելու, որոշ դեպքերում նաև ազատ արձակելու առումով:
Փաստաբանը նկատեց` մասնագիտական տեսակետից հասարակության այդ ընկալումն այդքան էլ հիմնավորված չէ, բայց նաև կարող է իսկապես հարց առաջանալ` «անարդարության սիմվոլ»-ներն ինչո՞ւ են ազատության մեջ. «Իհարկե, կարող է և նյութեր են պատրաստվում, կարող է և հարուցել են գործեր, բայց հասարակությունը պետք է իմանա, որ եթե անձին բերման են ենթարկում, չի նշանակում, որ պետք է կալանավորեն, և կալանավորել` դեռ չի նշանակում, որ պետք է լինի մեղադրական դատավճիռ: Մեր հասարակությունն ուղղակի շատ արագ արդարության վերականգնում է ուզում, բայց տեսեք` անգամ հանրային հնչեղություն չունեցող սովորական գործերի դեպքում երկար ժամանակ է պետք, որ մարդու մեղավորությունը կամ անմեղությունն ապացուցվի: Ընթացակարգեր կան, որոնք պետք է պահպանվեն»:
Մեր զրուցակցի խոսքով, կարող են անձին բերման ենթարկել, բայց հարց է, թե ինչ կարգավիճակով. «Մեզ կարգավիճակը չեն ասում»: Ըստ նրա, թեև նրանք բերման են ենթարկվում և կարող է թվալ, թե գործողություններն իրենց դեմ են, բայց հնարավոր է, որ, օրինակ, որպես վկա հարցաքննվեն մեկ այլ գործերով: Հայկ Ալումյանն էլ ընդգծեց` հասարակությունը պետք է պատկերացնի, որ բերման ենթարկելը չի նշանակում պատիժ. «Բերման ենթարկելը որոշակի գործողություն է, որն ուղղված է դատավարական ընթացակարգն ապահովելու համար: Այսինքն, եթե ինչ-որ դատավարական ընթացակարգ է տեղի ունենում, ինչ-որ գործ է քննվում, և ընթացքում կատարվում են գործողություններ, ապա կարող է որոշակի ժամկետով սահմանափակվեն անձի որոշ իրավունքներ: Հիմա եթե խոսքը հանցագործություն կատարելու հիմնավոր կասկածի մասին է, այդ դեպքում խափանման միջոց կիրառելու հարց է առաջանում: Եթե հիմնավոր կասկած չկա, որ հանցագործություն է կատարվել, ապա խափանման միջոց կիրառելու հիմքերն էլ են բացակայում»:
Փաստաբանի խոսքով` եթե մեծ է հավանականությունը, որ հանցագործության կատարման մեջ մեղադրվողը կարող է թաքնվել քննությունից, հանցանք գործել ու խոչընդոտել քննությանը, ուրեմն` մեծ է նաև հավանականությունը, որ իր նկատմամբ կալանք կկիրառվի. «Հնարավոր է նաև, որ մարդը մեղադրվի որևիցե ծանր, առանձնապես ծանր հանցագործության մեջ, բայց նախաքննության ընքացքում չգտնվի կալանքի տակ, որովհետև չի փախչում քննությունից, չի խոչընդոտում քննությանը: Իսկ հետո, իհարկե, կարող է մեղավոր ճանաչվել և 15 տարվա ազատազրկման ենթարկվել: Նախաքննության ընթացքում կալանավորումը պատժելու համար չէ»:
Գնահատելով ընդհանուր գործողությունները` Հ. Ալումյանը նշեց, որ դրանք անպատժելինելի խավը վերացնելուն են ուղղված. «Անպատժելի չպետք է լինի: Իրավապահները սկսել են աշխատել, բացահայտել այն, ինչ տարիներ շարունակ, բացի իրավապահներից, հայտնի էր բոլորին»:
Տիգրան Սարգսյանի խոսքով էլ` իրավապահները նաև հանցավորությունը կանխարգելելու գործառույթ ունեն: «Իրավագիտակցությունը բարձրացնելու խնդիր կա և չի բացառվում, որ բացի բացահայտելուց, այս գործողությունները նաև այդ նպատակն ունեն: Իշխանությունը ցույց է տալիս, որ օրենքի առաջ բոլորը հավասար են, որ օրենքը բոլորի համար հավասար է: Սա նաև դրական քարոզչություն է, որ բոլորս լինենք օրինապահ»,-ասաց մեր զրուցակիցը` բերելով Առաքել Մովսիսյանի օրինակը, ով «այլևս զենք պահելու խնդիր չի տեսնում»:
Даст ли ход «папкам», или удовлетворится увольнением? «Паст»
Очередная «шустрость» свалить на других собственные ошибки: «Паст»
Своеобразная «концепция» «борьбы» с преступностью: «Паст»
Уголовное преследование в отношении предпринимателей продолжается: «Паст»
В списке основных налогоплательщиков также есть грузоперевозчики: «Паст»
Покорение арктической сцены Степанакертским русским драматическим театром
Между Николом Пашиняном и Араратом Мирзояном «пробежала черная кошка»? «Паст»
Сколько граждан РА, обучающихся за рубежом в последние годы, получили отсрочку от призыва на обязате...
Без Сюника не может быть Армении: Хачик Асрян
Своеобразное «продолжение» COP29 уже в Армении: опять продолжают лить воду на мельницу Азербайджана:...
