Ադրբեջանն այս անգամ չի բավարարվի միայն Ղարաբաղով. «Փաստ»
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
«Գլոբալիզացիայի և տարածաշրջանային հետազոտությունների վերլուծական կենտրոն» Հ/Կ նախագահ Ստեփան Գրիգորյանը պատասխանել է «Փաստ»–ի հարցերին:
– Պարոն Գրիգորյան, մի քանի օր է՝ Ադրբեջանը «կենտրոնացել» է Հայաստանի վրա: Նախիջևանյան հատվածում ադրբեջանական զինված ուժերը մի քանի անգամ խախտել են հրադադարի ռեժիմը, ապրիլի 8–ին էլ կրակահերթ են բացել նաև Տավուշի մարզի Բաղանիս համայնքի ուղղությամբ: Ի՞նչ տրամաբանության մեջ է տեղավորվում նման ագրեսիան, Էրդողան–Պուտին հանդիպման հետ կապ տեսնո՞ւմ եք:
– Անպայման չէ պրոցեսը կապել էրդողան–Պուտին հանդիպման հետ: Չեմ կարծում, թե մեկը մյուսին ինչ–որ հանձնարարական էին տվել: Բայց ինձ համար ակնհայտ է, որ այս կրակոցները՝ նաև Նախիջևանի կողմից, տեղավորվում են Ադրբեջանի ագրեսիվ քաղաքականության մեջ: Ադրբեջանը կփորձի լուրջ գործողություններ ծավալել այս տարվա ապրիլից հետո: Ադրբեջանը նաև լայնամասշտաբ գործողությունների է պատրաստվում: Կան շատ հանգամանքներ, որոնք հենց դա են վկայում: Ընտրությունները տեղափոխեցին, որ Ալիևի ձեռքերն ազատվեն այդ հարցից: Բացի այդ, ագրեսիվ քաղաքականություն են վարում թե՛ դիվանագիտական, թե՛ քաղաքական դաշտում: Ալիևը հայտարարեց, որ ուզում են «ազատագրել Երևանը»: Սա պատահականություն չէ, իրենք պատրաստվում են՝ սա ճնշում է: Ուլտիմատում են դնում մեր առաջ. կամ, ըստ իրենց հասկացածի, գնում եք ինչ–որ զիջումների, կամ մենք կսկսենք ճնշում գործադրել: Այդ հարցում, ի դեմս Թուրքիայի, լուրջ աջակից ունեն: Վերոնշյալ հարցը ես այդ համատեքստում եմ դիտում: Բացի այդ՝ շատերը մոռանում են, որ վերջին մեկ տարվա մեջ Թուրքիայի հետ համատեղ Նախիջևանում երկու լուրջ զորավարժություն անցկացրեցին:
Հիմա Պուտին–Էրդողան հանդիպումը ինչ–որ իմպուլսներ տվեց, թե՝ ոչ, դժվար է ասել, բայց պետք է հետևել նաև ռուս–թուրքական հարաբերությունների զարգացմանը: ՌԴ–ի համար Թուրքիայի դերը մեծանում է, իսկ ՌԴ–ն «իզոլյացիայի» մեջ է գտնվում և ավելի է մեկուսանում Արևմուտքից:
– Նշեցիք, որ պատահականություն չեն Ալիևի հայտարարությունները: Բայց մեզ մոտ դրանք շատ հաճախ որակվում են որպես Ալիևի հերթական զառանցանք: Այսինքն՝ նման գնահատականների դաշտից, ըստ էության, պետք է դո՞ւրս գալ:
– Լավ հարց է: Ես կձևակերպեի այսպես. որպես Հայաստանի քաղաքագետ և մարդ, ով շատ ու շատ բաներ ժամանակին կանխատեսել է, իմ պարտավորությունն եմ համարում զգուշացնել իշխանություններին: Եթե նրանք լսում են, և որքանով հասկանում եմ, առանձին դեպքերում լսում են, ուրեմն՝ եզրակացություններ կանեն: Վերջին ժամանակահատվածում մի քանի անգամ ԱԳՆ–ն բավականին լուրջ հայտարարություններ արեց՝ կապված Ադրբեջանի, այսպես ասած, պատրաստակամությունների հետ: Սա շատ կարևոր է, իսկ զգուշացումը նրա համար է, որ մենք կանխարգելիչ քայլեր անենք: Եթե դու աշխարհին ասում ես, որ Ադրբեջանը պատրաստվում է, ուրեմն՝ Ադրբեջանի հետագա քայլերն անսպասելի չեն լինելու: Դրանով դու կանխում ես նեգատիվ զարգացումները մեր երկրի համար: Բացի այդ՝ տարբեր փորձագետներ, կառույցներ կարող ենք ունենալ: Հաճախ նրանք, ովքեր սպասարկում են իշխանություններին, մտածում են, որ խելոք բան են անում՝ ասելով, թե ոչ մի վտանգ չկա: Կան մարդիկ, որ իսկապես դա իրենց կարծիքն է, բայց կան մարդիկ, ովքեր պատվեր են կատարում կամ փորձում են այդ կերպ հաճոյանալ: Չեմ կարծում, որ հաճոյանալու այդ ձևն օգտակար է: Խաբենք մեզ ու ասենք, որ ոչ մի վտանգ չկա՞: Ավելի լավ է զգույշ լինել ու կանխել վատ ու անցանկալի սցենարները: Եթե դու աշխարհի, ԱՄՆ–ի ու ՌԴ–ի առաջ հարց ես բարձրացնում՝ իրենք չեն կարող ձևացնել, թե ինչի մասին է խոսքը: Այդ դեպքում Ադրբեջանի քայլը չի կարող անսպասելի լինել: Բայց շատ կարևոր է, որ սա հենց իշխանություններն ասեն: Ինչ–որ չափով ասում են, ես դա միայն ողջունում եմ: Մեծ հաշվով՝ պետք չէ վախենալ ու պետք է ասել վտանգների մասին, որ կանխենք անցանկալի զարգացումները:
– Կան տեսակետներ, որ Ադրբեջանն այս անգամ չի կրկնի 2016 թ. ապրիլի սցենարը: Շրջանառվում է հատկապես Նախիջևանի կողմից հարձակվելու հնարավորությունը: Կա՞ն նախանշաններ, որոնք այդ սցենարի մասին են վկայում:
– Այն, որ վերջին մեկ տարվա ընթացքում թուրքերն ադրբեջանցիների հետ զորավարժություններ են արել, նշանակում է, որ, այո՛, այդտեղից էլ պատրաստվում են հարված տալ: Ռազմական գործողություններ սկսելու դեպքում Ադրբեջանն այս անգամ չի բավարարվի միայն Ղարաբաղով: Անպայման կփորձեն Նախիջևանի, Նոյեմբերյանի ուղղություններով ճնշման տակ պահել մեր բանակը, քանի որ հասկանում են՝ հերթական անգամ տանուլ կտան: Դա հասկանալով՝ հիմա ուզում են ճակատն ընդլայնել: Ինչո՞ւ են Նախիջևանի ուղղությունը վերցրել, ինչո՞ւ են մեկ–մեկ էլ կրակում Նոյեմբերյանի ուղղությամբ: Այստեղ ու այնտեղ են կրակում, որ մենք չկարողանանք կենտրոնանալ միայն Ղարաբաղի ուղղությամբ: Նպատակը մեր ուժերը բաժանելն է:
Շարունակությունը՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում