Արտակ Մարտիրոսյան. «Ապահովագրական ընկերությունները պատրաստ չեն գյուղապահովագրության հարցում ռիսկի դիմել». «Փաստ»
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Ամեն տարի ցրտահարության, կարկտահարության, քամու հետևանքով գյուղացիական տնտեսությունները հսկայական վնասներ են կրում: Գյուղատնտեսական տարվա մեկնարկին վարկ վերցնող գյուղացին իրեն հույս է տալիս՝ էս տարին լավ է լինելու: Տարվա կեսին նրանցից շատերը փաստի առաջ են կանգնում: Պետական բյուջեից բոլորին կրած վնասի չափով աջակցություն տրամադրել հնարավոր չէ: Գյուղացու բերքը փրկելու համար առաջարկվում է ապահովագրական համակարգ ներդնել: Ծրագիրն այս տարվանից կսկսվի: Կմեկնարկեն 1–2 մշակաբույսի համար և 1–2 ռիսկի դիմաց ապահովագրական համակարգի ներդրման աշխատանքները։
Թեմայի շուրջ «Փաստը» զրուցել է Գյուղատնտեսական դաշինքի ներկայացուցիչ, ապահովագրության փորձագետ Արտակ Մարտիրոսյանի հետ
– Պարոն Մարտիրոսյան, ըստ Ձեզ, ո՞ր բնական աղետների դեպքում պետք է ապահովագրության համակարգ ներդրվի:
– Ռիսկերի գնահատումը դեռ սաղմնային փուլում է: Քննարկումները դեռ շարունակվում են և, ըստ նախնական տվյալների, պետք է առանձնացվի 1 կամ 2 ռիսկ: Առաջինը կարկտահարությունը կլինի, իսկ երկրորդը՝ ցրտահարությունը: Քննարկումների փուլում հնչեցվում է նաև երաշտի տարբերակը:
– Իսկ մշակաբույսերի դեպքում որո՞նց պետք է առաջնայնությունը տալ:
– Մեր երկրի առանձնահատկություններից ելնելով՝ պտուղների դեպքում քննարկման փուլում են խաղողը և ծիրանը, իսկ մշակաբույսերից՝ ցորենը:
– Պարոն Մարտիրոսյան, արդյոք գյուղապահովագրությունը փրկօղակ կլինի՞:
– Ապահովագրությունը բոլոր հարցերի պատասխանը չէ, որ տալու է: Ըստ միջազգային փորձի՝ ռիսկերի դեմ պայքարի հարցում լավագույն տարբերակը ենթակառուցվածքների զարգացումն է, ինչն էլ գյուղնախարարությունը կատարում է: Կարկտապաշտպան ցանցերի, ոռոգման կաթիլային համակարգերի ներդրումը նպաստում է ռիսկերի նվազմանը: Այն ներդրման համար սուբսիդավորում է կատարվում: Մի բան է կարկտապաշտպան այգին ապահովագրել, մեկ այլ բան ՝ բաց երկնքի տակ գտնվողը: Այս ամենը բերում է համակարգի ներդրմանը: Ոչ մի ապահովագրող ընկերություն չի ապահովագրի շենք, որը չունի տանիք և որտեղ լցվում են անձրևն ու կարկուտը: Նախատեսվում է, որ առաջինը ծախսերի ապահովագրություն կկատարվի, քան ակնկալվող բերքի:
– Պետության մասնակցությունն այս հարցում ինչպե՞ս պետք է լինի:
– Պետությունը մասնակցում է կամ վնասների փոխհատուցմանը, կամ ապահովագրավճարներն է սուբսիդավորում: Այս ծրագրի շրջանակներում նախնական քննարկման փուլում է ապահովագրավճարի տրամադրման տարբերակը: Համապատասխան ապահովագրավճարի մի մասը վճարելու է պետությունը, մյուս մասը՝ ֆերմերը: Որ երկրում պետությունը մասնակցություն չի ունեցել ապահովագրական համակարգի ներդրմանը, այն ձախողվել է:
– Այսօր ապահովագրական ընկերությունները պատրաստ ե՞ն նման քայլի դիմել:
– Արարատի մարզի Շահումյան և Տափերական համայնքներում պիլոտային ծրագրով խոշոր եղջերավոր կենդանիների ապահովագրություն է իրականացվել: Այս փորձնական (պիլոտային) ծրագիրն իրականացվել է գյուղատնտեսության նախարարության և ՄԱԿ–ի Պարենի և գյուղատնտեսության կազմակերպության (FAO) համատեղ ուժերով՝ ENPARD–ARMENIA ծրագրի շրջանակներում: 32 ֆերմերների խոշոր եղջերավորներն ապահովագրված են «Նաիրի Ինշուրանսում»: Այսօր ունենք նաև փոխհատուցման դեպքեր: Խոշոր եղջերավորների դեպքում ռիսկն ավելի քիչ է: Այդուհանդերձ, մեր ապահովագրական ընկերություններից երեքն են համաձայնել ապահովագրություն կատարել, այսինքն՝ սա խոսում է այն մասին, որ ապահովագրական ընկերությունները պատրաստ չեն այդ ռիսկի տակ մտնել: Կախված է նրանից, թե մենք ինչ ռիսկ ենք առաջարկում ապահովագրողներին և ինչ հաշվարկներ ենք ներկայացնում: Իսկ, որպեսզի ապահովագրական ընկերությունը նման ռիսկի գնա, պետք է ենթակառուցվածքների` հակակարկտային ցանցերի հարցը լուծված լինի: Գյուղատնտեսական վնասների հաշվառումը բացակայում է Հայաստանում, ապահովագրողների համար կարևոր է իմանալ վերջին մի քանի տարիների տվյալները, որպեսզի ընդհանուր պատկերացում կազմեն ռիսկի գնահատման և սպասվող փոխհատուցումների վերաբերյալ: Եթե մինչև ԱՊՊԱ–ի ներդրումն ունեինք կամավորներ, նույնը չենք կարող ասել գյուղատնտեսության դեպքում:
– Իսկ գյուղացին այսօր որքանո՞վ է պատրաստ:
– Գյուղացին այս հարցում միշտ պահանջարկ է ձևավորել: Պետք է խորհրդատվությունների միջոցով գյուղացուն հասցնել այն գիտակցմանը, որ ապահովագրությունը բոլոր հարցերի պատասխանը չի տալիս: Ապահովագրության առկայությունը չի նշանակում, որ իրենք արդեն էլ ոչ մի խնդիր չունեն: Ապահովագրել, չի նշանակում՝ գյուղացին ոչինչ չի անելու:
Շարունակությունը՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
Даст ли ход «папкам», или удовлетворится увольнением? «Паст»
Очередная «шустрость» свалить на других собственные ошибки: «Паст»
Как не разориться в Черную пятницу: 5 полезных советов
Своеобразная «концепция» «борьбы» с преступностью: «Паст»
Армения – лидер среди стран СНГ по дороговизне услуг заведений общепита
Уголовное преследование в отношении предпринимателей продолжается: «Паст»
Как собираются лишить эту власть возможности получить мандат в будущем? «Паст»
МИД Армении прокомментировал заявление посла США в Баку об управлении трансграничными водными ресурс...
В списке основных налогоплательщиков также есть грузоперевозчики: «Паст»
Покорение арктической сцены Степанакертским русским драматическим театром
