Գլխավոր Թոփ լուրեր Լրահոս Վիդեո Թրենդ

Unibank to Issue Subordinated Bonds for the First Time in Armenia How Not to Go Bankrupt on Black Friday: 5 Smart Shopping TipsIDBank warmly hosted children from the "Music for Future" Foundation.Ucom’s 5G network launched in 11 new cities UPay has joined Idram's Open QR infrastructureA Free Mastercard and 10% idcoins with Cashless Payments. IDBankThe Results of the 19th Annual International Microelectronics Olympiad Summarized in Yerevan AraratBank Named Best Investor Relations Bank Armenia 2024General Director of Ucom participated in Silicon Mountains technological summit Saving together: IDBank and IdramARARATBANK AND SINGAPORE GFTN SIGN MEMORANDUM OF UNDERSTANDING FOR DIGITAL TRANSFORMATIONAndron Participates in the Tomorrow Mobility World Congress 2024: Driving Innovation in E-MobilityAcba bank and American Express Expand Collaboration in ArmeniaThe Silicon Mountains technology summit to be held with the support of Ucom Evocabank became the first bank to join Idram’s open QR infrastructure25% Off on RIA Money Transfers to Ukraine at AraratBank Yerevan to Host Unprecedented Serbian-Armenian Music ConcertAraratBank Stands with My Forest Armenia to establish Charles Aznavour Forest Ucom and Sunchild NGO install another solar plant in Areni 4,401,021 AMD to COAF. The November beneficiary is “Armenia Tree Project”Go Digital or Go Home: Sergey Arakelyan Yes to cashless! - cruises and gifts for AraratBank MC cardholders Ucom joins Armenian Internet Governance Forum as a platinum partner AraratBank: Five-Time Winner at AMX Awards 2024AraratBank Initiates a Panel Discussion on AI and LeadershipKhachaturian International Youth Competition launched in China with performance by “Music for Future” Foundation’s Cellist Mari HakobyanUcom Employees Participate in Forest Restoration Efforts in Vayots Dzor Fast Shift has joined Idram's open QR infrastructure New and modern. Arabkir branch of IDBank reopenedAraratBank: Unprecedented Consumer Loan Offer Starting from 14.5% Ucom launches 5G network across nine Armenian cities Learn to save. World Savings Day with Idram Junior Another solar power plant by Ucom and SunChild NGO installed in Vardenis Converse Bank and Kapitalbank signed a cooperation agreement at Sibos 2024 IDBank and Idram at Mantashyants Global Expo AraratBank Introduces UBPAY: A New System for International Transfers IDBank participated in the HR Expo-24 conference Armenia Hosted the Consulting Event of the Year: International CMC Conference was held with Participants from 30 Countries AraratBank Sponsors New Laboratory and Seminar at MatenadaranUcom, in cooperation with SunChild NGO, increases the access to drinking water in Lchavan community Ameriabank’s New Offer: Draw of Investment Portfolios for AMD 2M The International CMC Conference kicked off for the first time in Armenia, bringing together management consultants and the business community General Director of Ucom Participated in the Annual Conference of the Institute of Internal Auditors Armenia AraratBank Expands International Transfer Options with Golden Money System Ucom Completes Network Modernization in Gyumri and Vanadzor Ameriabank’s Special Offer for New Mastercard Holders. 1% Cashback and Lots of GiftsGeneral Director of Ucom Delivers a Lecture at Leadership School Idram Junior and Koreez Summarize the Results of the Junius Financial Education CompetitionUcom has published the 2023 financial audit report The Armenian Conference Interpreters Association Celebrates the International Translation Day
Socity

Արտաքին գործոնների ստվերը ՀՀ տնտեսությունում. «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Հայաստանի տնտեսական ներուժը սերտորեն կապված է երկրի անվտանգության բաղադրիչի հետ։ Եթե մեր երկրի տնտեսությունը շարունակաբար աճի, ապա դա հնարավորություն կտա ինչպես նոր սպառազինություններ ձեռք բերել, այնպես էլ ներդրումներ կատարել անվտանգության համակարգի մեջ։ Իսկ դրա համար նախ տնտեսական առաջընթացի հիմքեր պետք է ստեղծվեն։ Ճիշտ է՝ անցյալ տարի երկնիշ թվով՝ 12,6 % տնտեսական աճ ունեցանք, բայց այն հիմնականում պայմանավորված էր արտաքին գործոններով։ Արտաքին գործոնների ազդեցությունը պահպանվում է նաև այս տարի, սակայն արդեն տարվա կեսերից սկսած երկրի տնտեսության մեջ որոշակի բացասական միտումներ են նկատվում, որոնք առավել տեսանելի են արդեն երրորդ եռամսյակում։ Վիճակագրական կոմիտեի տվյալները վերլուծելու արդյունքում կնկատենք, որ Հայաստանի տնտեսական աճի տեմպը գնալով նվազում է։

2023 թվականի առաջին եռամսյակում այն 12,1% է կազմել, երկրորդում՝ 9,1%: Իսկ ահա երրորդ եռամսյակում նախորդ տարվա նույն եռամսյակի համեմատ Հայաստանի տնտեսական աճը 7,4 % է կազմել։ Երրորդ եռամսյակի վերջում՝ սեպտեմբերին, աճի տեմպն ավելի է դանդաղել։ Համաշխարհային բանկի տվյալների համաձայն, այն հասել է 5,3 %-ի՝ ի համեմատություն օգոստոսի 10,9 %-ի։ Ու խնդիրն այն է, որ տնտեսական աճի իներցիան արդեն հաջորդ տարի կարող է կորցնել իր ազդեցությունը, քանի որ Հայաստանի տնտեսական վերելքին նպաստող արտաքին գործոնները փոփոխվում են։ Այս դեպքում կառավարության կողմից 2024 թվականի բյուջեի հիմքում դրված 7 % տնտեսական աճի կանխատեսումը դառնում է անիրատեսական։ Ավելին՝ հաջորդ տարվա մասով արդեն տեսանելի է դառնում ՀՀ տնտեսության զարգացման տեսանկյունից նոր խոչընդոտների ի հայտ գալը։

Ռուսաստանի նկատմամբ Արևմուտքի կողմից սահմանված պատժամիջոցների արդյունքում Հայաստանի առաջ հնարավորություններ բացվեցին արևմտյան ապրանքների ու սարքավորումների՝ ինչպես դեպի Ռուսաստան վերարտահանման, այնպես էլ ռուսական ապրանքները և հումքը արևմտյան երկրներ արտահանելու ուղղությամբ։ Բայց Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցների շարունակաբար խստացումը և սահմանված ռեժիմին չհետևող երկրների՝ պատժամիջոցների տակ ընկնելու վտանգը փակում են Հայաստանի առաջ բացված հնարավորությունները։ Օրինակ՝ ԵՄ երկրները նախատեսում են Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցների 12-րդ փաթեթով ընդլայնել պատժամիջոցների ցանկը, որը նախատեսում է նաև ամբողջությամբ արգելել ռուսական ծագման ադամանդի արտահանումը և կոշտ միջոցներ կիրառել այն շրջանցող երրորդ երկրների նկատմամբ։ Իսկ ըստ վիճակագրական կոմիտեի տվյալների, այս տարվա հունվար-սեպտեմբերին Հայաստանից արտահանման ծավալի մեջ ամենամեծ մասնաբաժինն ունեցել են թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերը, թանկարժեք մետաղները և դրանցից իրերը՝ 1 մլրդ 104 մլն դոլարի չափով։ Ընդ որում, նախորդ տարվա 9 ամիսների նկատմամբ աճը 84,9 տոկոս է կազմել:

Ու հետաքրքիր է նաև, որ թանկարժեք քարերի արտահանումը գերազանցել է նույնիսկ հանքահումքային ապրանքների արտահանմանը։ Վերջին շրջանում հանքարդյունաբերության ոլորտում իրավիճակը բարվոք չէ։ Արդեն երկրորդ եռամսյակն է՝ արդյունաբերության ոլորտում անկում է գրանցվում։ Մասնավորապես, երրորդ եռամսյակում արդյունաբերական արտադրանքի ծավալը նվազել է 2,6%-ով։ Իսկ եթե վերարտահանման կափույրները փակվում են, ապա Հայաստանը կորցնում է արտահանման շղթայում իր ներկայությունն ապահովելու ու դրա արդյունքում տնտեսական աճ ունենալու ներուժը։ Երկրի արտադրական հատվածը զարգացած չէ, որպեսզի զարկ տա արտահանմանը։ Մեկ այլ ուշագրավ տվյալ ևս խոսում է արտաքին գործոնների էական ազդեցության մասին:

Ի մասնավորի, ՀԲ-ի զեկույցում նշվում է, որ արտասահմանից ֆիզիկական անձանց զուտ դրամական հոսքերը (ներհոսքի և արտահոսքի տարբերությունը) Հայաստան սեպտեմբերին նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ նվազել են 69 %-ով: Դրամական փոխանցումների ներհոսքը կրճատվել է 19 %-ով, իսկ արտահոսքը սեպտեմբերին ավելացել 43 %-ով: Սա իսկապես վտանգավոր ու խոսուն ցուցիչ է և առանձին խոսակցության թեմա...

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում