Գլխավոր Թոփ լուրեր Լրահոս Վիդեո Թրենդ

Shop at Yerevan Mall and pay with Idram for a chance to win gifts Unibank to Issue Subordinated Bonds for the First Time in Armenia How Not to Go Bankrupt on Black Friday: 5 Smart Shopping TipsIDBank warmly hosted children from the "Music for Future" Foundation.Ucom’s 5G network launched in 11 new cities UPay has joined Idram's Open QR infrastructureA Free Mastercard and 10% idcoins with Cashless Payments. IDBankThe Results of the 19th Annual International Microelectronics Olympiad Summarized in Yerevan AraratBank Named Best Investor Relations Bank Armenia 2024General Director of Ucom participated in Silicon Mountains technological summit Saving together: IDBank and IdramARARATBANK AND SINGAPORE GFTN SIGN MEMORANDUM OF UNDERSTANDING FOR DIGITAL TRANSFORMATIONAndron Participates in the Tomorrow Mobility World Congress 2024: Driving Innovation in E-MobilityAcba bank and American Express Expand Collaboration in ArmeniaThe Silicon Mountains technology summit to be held with the support of Ucom Evocabank became the first bank to join Idram’s open QR infrastructure25% Off on RIA Money Transfers to Ukraine at AraratBank Yerevan to Host Unprecedented Serbian-Armenian Music ConcertAraratBank Stands with My Forest Armenia to establish Charles Aznavour Forest Ucom and Sunchild NGO install another solar plant in Areni 4,401,021 AMD to COAF. The November beneficiary is “Armenia Tree Project”Go Digital or Go Home: Sergey Arakelyan Yes to cashless! - cruises and gifts for AraratBank MC cardholders Ucom joins Armenian Internet Governance Forum as a platinum partner AraratBank: Five-Time Winner at AMX Awards 2024AraratBank Initiates a Panel Discussion on AI and LeadershipKhachaturian International Youth Competition launched in China with performance by “Music for Future” Foundation’s Cellist Mari HakobyanUcom Employees Participate in Forest Restoration Efforts in Vayots Dzor Fast Shift has joined Idram's open QR infrastructure New and modern. Arabkir branch of IDBank reopenedAraratBank: Unprecedented Consumer Loan Offer Starting from 14.5% Ucom launches 5G network across nine Armenian cities Learn to save. World Savings Day with Idram Junior Another solar power plant by Ucom and SunChild NGO installed in Vardenis Converse Bank and Kapitalbank signed a cooperation agreement at Sibos 2024 IDBank and Idram at Mantashyants Global Expo AraratBank Introduces UBPAY: A New System for International Transfers IDBank participated in the HR Expo-24 conference Armenia Hosted the Consulting Event of the Year: International CMC Conference was held with Participants from 30 Countries AraratBank Sponsors New Laboratory and Seminar at MatenadaranUcom, in cooperation with SunChild NGO, increases the access to drinking water in Lchavan community Ameriabank’s New Offer: Draw of Investment Portfolios for AMD 2M The International CMC Conference kicked off for the first time in Armenia, bringing together management consultants and the business community General Director of Ucom Participated in the Annual Conference of the Institute of Internal Auditors Armenia AraratBank Expands International Transfer Options with Golden Money System Ucom Completes Network Modernization in Gyumri and Vanadzor Ameriabank’s Special Offer for New Mastercard Holders. 1% Cashback and Lots of GiftsGeneral Director of Ucom Delivers a Lecture at Leadership School Idram Junior and Koreez Summarize the Results of the Junius Financial Education CompetitionUcom has published the 2023 financial audit report
World

Եվրասիայում բոլորովին նոր քարտե՞զ կգծվի. «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Ամերիկյան վերլուծաբան Փոլ Գոբլին հայերս լավ ենք ճանաչում։ Եվ ոչ թե այն պատճառով, որ նա մեր անկախության տարիների սկզբին ԱՄՆ պետդեպարտամենտում դեռևս ԽՍՀՄ ազգային հարցերով հատուկ խորհրդականի պաշտոնն էր զբաղեցնում, այլ այն ծրագրով, որը Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման հնարավորություն էր ենթադրում։ Այսպիսով, չնայած մեր իշխանությունների ամենատարբեր հերքումներին, ոչ մեկի համար այլևս գաղտնիք չէ, որ 90–ականներին այս մարդը մեզ առաջարկում էր փոխանակել Ղարաբաղի Լաչինի շրջանը ՀՀ Մեղրիի շրջանով, որի արդյունքում Ադրբեջանն ուղղակի աշխարհագրական կապ կհաստատեր Նախիջևանի, իսկ Հայաստանը՝ Լեռնային Ղարաբաղի հետ, ինչ–որ պահի իրականացնելով նաև այն իր կազմի մեջ տեսնելու վաղեմի երազանքը։ Սակայն, Գոբլի ծրագիրն արդարացիորեն խիստ բացասական արձագանք գտավ հայ հանրության և քաղաքական շրջանակների մոտ (ոմանք նույնիսկ Հոկտեմբերի 27–ն են դրա հետ կապում...), քանի որ նման աննորմալ տարածքային առևտրի արդյունքում Հայաստանը կզրկվեր Իրանի հետ կապից, իսկ Թուրքիան և Ադրբեջանը կկարողանային անմիջական կապ հաստատել միմյանց միջև՝ դրանից բխող հետագա բոլոր հետևանքներով։ Ի վերջո, այդ իրողությունը նաև աշխարհաքաղաքական իրավիճակի փոփոխության կհանգեցներ տարածաշրջանը՝ Թուրքիայի/ԱՄՆ–ի դերակատարման ահռելի ավելացման և Իրանի/Ռուսաստանի չեզոքացման արդյունքով, ինչը, բնականաբար, չէր կարող նոր գլխացավանք չդառնալ հայերիս համար, եթե չխոսենք պետության իսպառ կորստի մասին...

Փոլ Գոբլին հիշելու առիթը, սակայն, այս անգամ այլ է։ Բանն այն է, որ այս մարդը հերթական ֆանտաստիկ մտքերն է առաջ քաշել, ինչն այս անգամ էլ առնչվում է ՌԴ–ին, իսկ ավելի ճիշտ՝ այդ երկրի փլուզմանը։ Նա իր վերջին վերլուծության մեջ համոզում է հայտնել, որ Մոսկվայի դեմ պետք է ոչ թե պայքարել, այլ ուղղակի սպասել՝ մինչև այն ինքը կփլուզվի։ Իսկ փլուզման սկիզբը Գոբլը տեսնում է Կազանում, որտեղ օգոստսի 1–ին ավարտվում է Թաթարստանի Հանրապետության և ՌԴ պետական մարմինների իրավասությունների և կառավարման լիազորությունների տարանջատման մասին համաձայնագիրը, որը ստորագրվել էր 2007թ. հունիսի 26–ին, ՌԴ նախագահ Վլ. Պուտինի և Թաթարստանի նախագահ Մինտիմեր Շայմիևի կողմից, 10 տարով։

Թաթարական ԶԼՄ–րը գրեցին, և ռուսական մեդիան էլ չհերքեց, որ նախագահ Պուտինը որոշել է չերկարաձգել այդ համաձայնագիրը՝ չնայած Թաթարստանի խորհրդարանի դիմումին, և ահա Գոբլը կարծում է, որ ստեղծվելիք իրավական վակուումը լուրջ ծայրահեղական տրամադրություններ է առաջ բերելու Թաթարստանում՝ նախադեպ դառնալով նաև մնացած հանրապետությունների, երկրամասերի ու ինքնավար մարզերի համար։

Ի դեպ, ՌԴ–ի նկատմամբ այս հայացքը Գոբլի դեպքում նոր բան չէ։ Նա դեռ մի քանի տարի առաջ էր Ամերիկայի ձայն ռադիոկայանի ռուսական ծառայությանը տված հարցազրույցում համոզում հայտնել, որ Ռուսաստանում տեղի է ունենում էթնիկ ռուսների դիրքերի թուլացում՝ ոչ ռուս էթնիկական խմբերի դիրքերի ամրապնդման ֆոնին, ինչը բազում գործոններով պայմանավորված առարկայական գործընթաց էր համարել։ Օրինակ՝ ռուսների շրջանում ծնելիության անկում, ոչ ռուս բնակչության բարձր ծնելիություն, Կենտրոնական Ասիայի ու Հարավային Կովկասի երկրներից զանգվածային ներգաղթը, ինչն էլ հանգեցնում է ՌԴ բնակչության կազմում էթնիկ ռուսների տոկոսային կշռի կտրուկ նվազմանը: Վերլուծաբանը դեռ այդ ժամանակ էր համոզված, որ 1991–ի համեմատ, երբ ռուսները բնակչության 90 %–ն էին կազմում, սա վիթխարի անկում է, և այժմ այս տեսակետը ոչ միայն փոփոխություն չի կրել, այլև հարստացել է այլ ենթագույներով։ Օրինակ՝ Գոբլը համոզված է, որ իբրև վերոնշյալի հետևանք՝ ռուսներն իրենց իրականում ենթագիտակցորեն վտանգված են զգում, և «մեծ եղբոր մահակը» կամ ռուսական մեծապետականության տրամադրությունների ներկայի զորացումը սովորական ռուս մարդկանց շրջանում՝ պարզապես նրանց մտավախությունների ու լավ քողարկված տագնապների արտաքին դրսևորումն է: Գոբլը համոզված է որ ի հեճուկս մեծամասնության համոզման՝ իրականում ռուսական ինքնությունը Եվրասիայում ամենաթույլն է նույնիսկ այնպիսի թույլ պետությունների համեմատ, ինչպիսին, օրինակ, ամեն բանում ՌԴ–ի հետ համաձայնող Հայաստանն է։

Այնպես, որ, ըստ Գոբլի, այժմ Վերակենդանանում է տարածաշրջանայնության և կենտրոնախույս տրամադրությունների այն փուլը, որը 1990–ականների կեսերին այդքան դաժանաբար ճնշեց նախագահ Բորիս Ելցինը: Եվ այսօր արդեն Պուտինի ամենալուրջ մարտահրավերներից մեկը, եթե ոչ՝ ամենալուրջը, տարածաշրջանայնության աճի զսպումն ու դրա համադրումն է լինելու ռուս ենթաէթնիկ ազգայնականության հետ, ինչը շատ ավելի մեծ սպառնալիք է լինելու Մոսկվայի՝ իրավիճակը վերահսկողության տակ պահելու կարողությանը, քան ցանկացած «ոչ ռուսական/նարնջագույն», այսինքն՝ քաղաքական շարժում: Եվ վերջապես՝ Գոբլը կանխատեսում է, որ այս պրոցեսների արդյունքում, աշխարհը բոլորովին այլ Եվրասիայի հետ գործ կունենա, և ներկայի քարտեզի փոխարեն կկազմվի մեկ այլ քարտեզ, որտեղ առնվազն 6–20 նոր պետություններ կլինեն։

 

 

Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում