Հայ սպաների նկատմամբ հետախուզում չի կարող իրականացվել. արգելված է Ինտերպոլն օգտագործել ռասիստական նպատակներով. Ղազարյան
Ադրբեջանի իրավասու մարմինների կողմից ՀՀ ԶՈՒ սպաների նկատմամբ քրեական հետապնդում նախաձեռնելը խտրական, ռասիստական հիմքերի վրա է, և նրանց նկատմամբ որևէ հետախուզում չի կարող իրականացվել։ Նման տեսակետ NEWS.am–ի հետ զրույցում հայտնեց միջազգային իրավունքի մասնագետ, իրավաբան Արա Ղազարյանը՝ մեկնաբանելով Ադրբեջանի գլխավոր դատախազության՝ հայ սպա Գուրգեն Ալավերդյանի հնարավոր ծառայակիցներին հեռակա մեղադրանք առաջադրելու և նրանց նկատմամբ միջազգային հետախուզում հայտարարելու նպատակով Ինտերպոլի Գլխավոր Քարտուղարությանը դիմելու վերաբերյալ տեղեկությունը։
Արա Ղազարյանի խոսքով, թեև Ադրբեջանի կողմից Ինտերպոլին դիմելը քարոզչական բնույթ ունի, սակայն կարող է իրավական հետևանքներ ունենալ։
«Հնարավոր է Ինտերպոլով հետախուզումը չաշխատի, սակայն, ենթադրենք միջպետական համաձայնագրի շրջանակներում, օրինակ՝ Ադրբեջան–Ռուսաստան, կամ Մինսկի կոնվենցիայի շրջանակներում՝ ԱՊՀ երկրների տարածքում այն աշխատի։ Նախադեպ է եղել, երբ Ինտերպոլը հրաժարվել է ՀՀ քաղաքացու վերաբերյալ միջազգային հետախուզումից, սակայն երբ նա մեկնել է ՌԴ, այնտեղ երեք ամիս անց ձերբակալվել է, քանի որ պարզվել է, որ այդ անձը Ռուսաստանի հետ միջպետական՝ երկկողմ համաձայնության շրջանակներում համարվում է հետախուզվող։ Չի բացառվում, որ մեր զինծառայողների հետ կապված էլ նման իրավիճակ ստեղծվի, այսինքն օրինակ՝ ՀՀ երկու քաղաքացիները մեկնեն ՌԴ և պարզվի, որ Ադրբեջանը ՌԴ–ի հետ ունի երկկողմ պայմանավորվածություն և հետախուզման համակարգում նրանց անունները ներառված են»,–ասաց նա։
Իրավաբանի խոսքով՝ այս հարցը պետք է բարձրաձայնել և հետևողական լինել թե՛ քաղաքական, և թե՛ իրավական առումով.
«Պետք է ներկայացնել, որ իրականում այս քրեական հետապնդումը խտրական հիմքերի վրա է արվում, զուտ նրա համար, որ այս անձինք հայեր են, և դա արվում է պրոպագանդայի նպատակով, ինչը մաս է կազմում ամբողջ հայատյաց, ռասիստական քաղաքականության, որն իրականացնում է պետության առաջին դեմքի մակարդակով։ Այս հիմնավորումների դեպքում՝ որևէ հետախուզում չի կարող իրականացվել, քանի որ արգելված է միջազգային հետախուզական համակարգերն օգտագործել խտրական, քաղաքական, ռասիստական նպատակներով։ Սա համընդհանուր միջազգային սովորութային նորմ է, որը գործում է ցանկացած պետության համար»,–ասաց Ղազարյանը։
Անդրադառնալով Ադրբեջանի դատախազության այն հայտարարությանը, թե հայ զինծառայողներին հեռակա մեղադրանք առաջադրելու որոշումն իբրև հիմնված է գերեվարված հայ սպա Գուրգեն Ալավերդյանից ստացած տեղեկությունների վրա, միջազգային իրավունքի մասնագետը նկատեց, որ պետք է հաշվի առնել այն, որ ենթադրյալ տվյալները ստացվել են անազատության, փաստացի գերության և թշնամական մթնոլորտում գտնվող անձից։ Այս կապակցությամբ Ղազարյանը մեջբերելով 10 տարի առաջ Ադրբեջանում խոշտանգումների հետեւանքով մահացած Մանվել Սարիբեկյանի գործով ՄԻԵԴ վճիռը (օրեր առաջ է ուժի մեջ մտել), փաստեց.
«Թշնամական մթնոլորտում գտնվող անձի արած հայտարարությունները չեն կարող ապացույց դիտարկվել և արժանահավատ համարվել, քանի որ այդ տվյալները ստացվել են խոցելի, անպաշտպան անձնավորությունից, որը զրկված է մարդու՝ մի շարք հիմնարար իրավունքներից և դրանք ստացվել են խտրական, ռասիստական նպատակներով»։
Ղազարյանի խոսքով՝ Գուրգեն Ալավերդյանի գործով Ադրբեջանը պարտավոր է համագործակցել Հայաստանի հետ, այդ թվում՝ կապ հաստատել Հայաստանում գտնվող նրա իրավահաջորդների հետ։
«Եթե մեկնաբանենք Սարիբեկյանի գործով ՄԻԵԴ վճիռը, ապա նման իրավիճակում Ադրբեջանը պետք է կապ հաստատի Ալավերդյանի իրավահաջորդների հետ, որոնք գտնվում են Հայաստանում։ Անկախ նրանից, որ Հայաստանն ու Ադրբեջանը չունեն դիվանագիտական հարաբերություններ, Եվրոպական կոնվենցիային առնչվող հարցերով պարտավոր են համագործակցել»,–շեշտեց իրավաբանը՝ հավելելով, որ հայ սպայի հարազատները կարող են իրավական գործընթաց նախաձեռնել։
Նշենք, որ առաջին դեպքը չէ, երբ Ադրբեջանի իրավասու մարմինները հայտարարում են ՀՀ քաղաքացիների կամ Արցախ այցելած այլ պետությունների քաղաքացիների նկատմամբ միջազգային հետախուզում հայտարարելու նպատակով Ինտերպոլի Գլխավոր Քարտուղարությանը դիմելու մասին։ Մասնավորապես 2017–ին Ադրբեջանն Ինտերպոլին էր դիմել Արցախի տարածքում հնագիտական պեղումներ իրականացնող արտասահմանյան և ՀՀ մի խումբ գիտաշխատողների, 2018–ին՝ Արցախ այցելած ամերիկահայ միլիոնատեր, «պոկերի արքա» Դեն Բիլզերյանի նկատմամբ միջազգային հետախուզում հայտարարելու համար և այլն։ Սակայն ադրբեջանական կողմի՝ Ինտերպոլին քաղաքական խնդիրների դաշտ ներքաշելու փորձերը մինչ օրս ձախողվել են։ Երեկ էլ ՀՀ ոստիկանությունը պաշտոնապես հաստատեց, որ ՀՀ ԶՈւ սպաների նկատմամբ Ինտերպոլի ուղիներով որևէ հետախուզում չի իրականացվում։
Ինտերպոլի կանոնադրության համաձայն՝ Կազմակերպությանը խստիվ արգելվում է որևէ գործունեություն ծավալել կամ միջամտել քաղաքական, զինվորական, կրոնական, ռասայական բնույթ կրող գործերին և հարցերին։
Где искать следы отмывания денег? «Паст»
Просто решили не возбуждать уголовное производство — и… всё. «Паст»
«Это издевательство над государственностью». «Паст»
Team Holding объявляет о начале размещения облигаций. Андеррайтером выступает Freedom Broker Armenia...
Проект «Россия с вами»: специальная партия гуманитарной помощи для переселенцев из Нагорного Карабах...
«Почему стрелы были направлены именно в адрес “того, кто разнимает драку”. «Паст»
Почему бывший министр обороны «заговорил сейчас»? «Паст».
Вековая дружба армянского и русского народов: круглый стол с участием экспертов
SIPRI сообщил о рекордных доходах крупнейших производителей оружия в 2024 году
Откуда они взяли «голубиную» технологию? «Паст».
