ԲՀԿ-ի դերը նոր Հայաստանում. նոր գործառույթներ, նոր հեռանկարներ
Սմբատ Ավագյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է.
Նոր Հայաստանում փոխվելու են ոչ միայն օրենքները, երկրի քաղաքական ղեկավարությունը, իշխանություն-հասարակություն հարաբերությունները, այլ նաև նորովի են ներկայանալու քաղաքական ուժերը:Ստեղծված իրավիճակում բոլոր ուժերը հնարավորություն ունեն վերագնահատել իրենց տեղն ու դերը նոր իրողությունում, դիրքավորվել իշխանություն – հասարակություն հարաբերությունների նոր կոնտեքստում և մյուս քաղաքական ուժերի հետ հարաբերություններում:
Ի դեպ հանուն արդարությայն պետք է նշել, որ եթե մյուս քաղաքական ուժերը նոր պետք է սկսեն կամ նոր են սկսելու այդ գործընթացը, ապա ԲՀԿ-ի դեպքում դա կրում է ավելի վաղեմի բնույթ, այսինքն ԲՀԿ—ի վերարժևորման, սեփական դերի և նշանակության վերանգահատման, սեփական ռեսուրսների վերահաշվարկի պրոցեսները սկսել էին դեռ «հին» Հայաստանում, երբ թվում էր, թե առաջաիկյում որևէ փոփխոություն չի լինելու, լճացած և ճահճացած իրավիճակը շարունակվելու է ամենաքիչը ևս 5 տարի կամ գուցե ավել, հետևաբար ներքին փոփոխության կամ վերագնահատման խնդիր կամ կարիք ոչ մի ուժ, այդ թվում և ԲՀԿ-ն չուներ:
Այսպես, պետք է հիշել, որ դեռ փետրվար ամսին «Ծառուկյան» դաշինքն առաջարկեց ամբողջությամբ հրաժարվել ռեյտինգային ընտրակարգից: Փետրվարին դա թվում էր անիմաստ բան, այնինչ հիմա ամբողջ երկիրը, իշխանությունն ու ողջ քաղաքական դաշտը կենտրոնացած է Ընտրական օրենսգրքի փոփոխության վրա: Հիմա արվում է այն, ինչը ԲՀԿ—ն առաջարկում էր ամիսներ առաջ, այն ժամանակ, երբ թավշյա հեղափոխությունը ծիծաղելի հեքիաթ կթվար բոլորին: Իհարկե այն ժամանակ ոչ մի ուժ չմիացավ ԲՀԿ-ին և ԲՀԿ-ն մնաց մենակ իր առաջարկ-նախաձեռնության մեջ:
ԲՀԿ ավելի վաղ սկսել էր նաև ինքնամաքրման գործընթաց, կուսակցության քաղաքական թևն ավելի մեծաթիվ ու ծանրակշիռ դարձնելու առումով: Եթե նախորդ գումարման ԱԺ-ում ԲՀԿ-ի խմբակցությունոմ ավելի մեծ թիվ էին կազմում գործարարները և ոչ քաղաքական դեմքերը, ապա ներկայիս խմբակցության մեջ քաղաքական թևը ավելի ծանրակշիռ ներկայություն ունի, ընդ որում հենց «Ծառուկյան» դաշինք խմբակցությունում են ներկայացված ԱԺ-ում հնչած ելույթների մոնիտորինգի արդյունքներով ամենաակտիվը ճանաչված պատգամավորներից շատերը: Անգամ թավշյա հեղափոխությունից հետո, երբ նոր Կառավարություն էր ձևավորվում, ԲՀԿ խմբակցության քաղաքական թևից որևէ ներկայացուցիչ չգնաց գործադիր, որպեսզի քաղաքական թևն իր քանակն ու ծանրակշիռ ներկայությունը խմբակցությունում չնվազեցնի: Դաշինքը ձգտեց հնարավորինս պահպանել ու անձեռնմխելի դարձնել ցուցակում քաղաքական թևը ներկայացնող գործիչներին, ովքեր հիմա ԱԺ-ում են:
Նոր Ընտարկաան օրենսգրքի ընդունումից հետո ԲՀԿ-ն պետք է «ձայն բերող» անձանց ամբողջությամբ բացառի իր շարքերից, քաղաքական թևի անդամներին դարձնելով ցուցակի ամբողջական ներկայացուցիչներ:
Շատ է շահարկվում նախկին իշխանությունների օրոք ԲՀԿ-ի բուֆեր լինելու հանգամանքը: ԲՀԿ-ն պայքարել է ընտրություններում, ստացել քվեներ և ՀՀ Ազգային ժողովում երկրորդ քաղաքական ուժն է հանդիսանում: Թե այս հանգամանքը ով ինչպես կմեկնաբանի, իրենց խնդիրն է: Հասկանալի է, որ իշխանական վերլուծաբանները, որոնց ձեռամբ է շրջանառության մեջ դրվել ԲՀԿ-ի՝ բուֆեր լինելու գործոնը, շրջանառել են դա որոշակի հաշվարկներից ելնելով: Ինչևէ հին իշխանությունն ու հին իրավիճակում տարբեր քաղաքական ուժերի դերակատարումը այլևս անցյալում է: Նոր իրղությունները թելադրում են նոր խաղի կանոներ, նոր սկզբունքներ, ու հետարքիքր է թե դրանում ինչեպս է դիրքավորվելու ԲՀԿ-ն ու ինչ հիմնական գործառույթ է վերցնելու իր վրա:
Նոր Հայատսանում ԲՀԿ-ի հիմնական գործառույթը պետք է լինի իշխանության և հասարակության, ավելի կոնկրետ, մարզերում բնակվող հասարակության միջև կապող օղակի ու տրամադրությունների փոխանցման խողովակի դերակատարումն ու գործառույթը: Հայտնի փաստ է, որ իշխանությունը միշտ կտրվում է ժողովրդից, ու կուսակցությունը նաև այն միջոցն է, որով գործում է իշխանություն –հասարակություն կապը, երկու ուղղություններով: Լինելով մասսայական կուսակցություն, ունենալով բոլոր մարզերում ներկայացվածություն ու մշտապես կապի մեջ լինելով մարզերի բնակիչների հետ, ԲՀԿ-ն կարողէ դառնալ այն հիմնական ինֆորացիոն ուղին, որով արդյունավետ աշխատելու է իշխանություն - հասարակություն կապը:
Երկրորդ, ԲՀԿ-ն կարող է դառնալ պետության քաղաքական դաշտի և կառավարման համակարգի համար կադրերի մատակարարման հիմնական աղբյուրներից մեկը: Հայտնի է, որ ԲՀԿ-ն առաջինն էր քաղաքական ուժերից որ ուներ քաղաքական դպրոց, որն ի դեպ վերջերս հայտարարվեց վերագործարկվել է: Հատկապես կարևորվելու է ԲՀԿ քաղաքական դպրոցի դերն ու նշանակությունը այս շրջանում, որը կարող է ստանալ ընդհուպ մինչև ոչ ֆորմալ կրթություն տվող կրթական կառույցի նշանակություն:
Եվ վերջապես ԲՀԿ-ն կարող է ստանձնել հանրային և պետական օրակարգ ստեղծող ինտելեկտուալ կենտրոնի դերակատարություն, ստանձնելով պետական և հանրային կարևորության հարցերի մասին շահառու խմբերի հետ մասնագիտական, փորձագիտական քննարկումների և եզրակացությունների հարթակի դեր: Հաշվի առնելով, որ պետական և հանրային կարևորության օրակարգի դերն ու նշանակությունը օրեցօր ավելի է կարևորվելու նոր Հայաստանում, քանի որ խնդիր կա ձևափոխել պետական կառավարման ամբողջ համակարգը, այս հարցը տեսանելի ապագայում ձեռք է բերելու մեծ կարևորություն: