Արդի դիվանագիտության առանձնահատկությունները. որքանո՞վ ենք պատրաստ դրան. «Փաստ»
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Մեր հյուրն է արտակարգ և լիազոր դեսպան Արման Նավասարդյանը
– Պարոն Նավասարդյան, 21–րդ դարի դիվանագիտությունը առանձնահատկություններ ունի՞: Նոր շերտեր ներառե՞լ է իր մեջ:
– 21–րդ դարը բոլորովին նոր պահանջներ ու նոր մեթոդների կիրառում է դնում դիվանագիտության առաջ: Եվ եթե մեր դիվանագիտությունը չկարողանա հարմարվել 21–րդ դարի աշխարհաքաղաքական փոփոխություններին, Արևմուտք–Արևելք հարաբերությունների սրման, տարածաշրջանային խնդիրների զարգացման նոր պայմաններում աշխատելու հնարավորություններին, ապա մենք շատ բան կկորցնենք:
Այն, ինչ կար դիվանագիտության մեջ սրանից 10–20 տարի առաջ, այսօր հնացած մեթոդներ ու հնացած շաբլոններ են: Դիվանագիտությունը միշտ կա և մշտապես եղել է պետության հիմնական քաղաքական գործիքներից մեկը, եղել է արտաքին քաղաքականության աքսեսուարը:
Բայց այսօրվա պայմաններում հայտնվում է բոլորովին նոր մի դերակատար, որը կոչվում է հանրային դիվանագիտություն: Այն ներկա փոփոխվող աշխարհի նախապայմանն է: Որովհետև բոլորովին նոր խաղացողներ են հայտնվել` «ակտյորներ», որոնց մասնակցությունն արտաքին քաղաքականության զարգացման գործերում միայն և միայն կարող է օգտակար լինել պետության ներքին և արտաքին քաղաքական հարցերը լուծելու համար:
Արտաքին գործերի նախարարությունը, այն է` պաշտոնական դիվանագիտությունը, որպես այդպիսին այսօր ի զորու չէ միայնակ լուծել այն խնդիրները, որոնք դրվում են պետությունների և ժողովուրդների առաջ:
Իսկ ի՞նչ ասել է նոր խաղացող: Դա մեծ սեգմենտ է` բաղկացած ոչ կառավարական կազմակերպություններից, տրանսնացիոնալ կազմակերպություններից, մասմեդիայից: Եթե պաշտոնական դիվանագիտությունը համագործակցում է այս ուժերի հետ, և եթե ստեղծվում է սիմբիոզ, ապա գրանցվում է հաջողություն: Դա կոչվում է փափուկ ուժի քաղաքականություն: Բոլոր մեծ և դեմոկրատական երկրները շարժվում են այս ուղղությամբ: Չի նշանակում, որ կոշտ ուժը, այսինքն` զենքը, այսօր չի գործում: Բայց դրա կողքին փափուկ ուժը շատ մեծ դեր է խաղում:
Հայտնվել է նաև բոլորովին մի նոր երևույթ, որը կոչվում է խելացի ուժ: Եվ եթե այդ խելացի ուժը հնարավոր է օգտագործել հավասարակշռելու փափուկ և կոշտ ուժերը,ապա դրանից դիվանագիտությունը կարող է միայն ու միայն շահել և լավ արդյունքներ արձանագրել:
– Իսկ մե՞նք ինչպես ենք դիմակայում դիվանագիտական աշխարհի նոր մարտահրավերներին:
– Վատ:
– Ես առավել նկատի ունեմ, որ մեր երկրի դիվանագիտական կորպուսը կրկին համալրվում է տարբեր ոլորտներից պաշտոնանկ արված մարդկանցով:
– 21–րդ դարի, և ընդհանրապես դիվանագիտության թիվ մեկ պայմանն է, որ դիլետանտությունն իր տեղը զիջի պրոֆեսիոնալիզմին: Եվ եթե այդպես չէ, ապա դիվանագիտական բոլոր դժբախտությունները գալիս են դրանից: Կան մասնագիտություններ, որտեղ հնարավոր է դիլետանտին քիչ թե շատ յոլա տանել: Բայց դիվանագիտության մեջ դիլետանտությունը մեծ վտանգ է ներկայացնում արդեն պետության համար:
– Ձեր արտահայտությունն է` դիվանագետը մեկ անգամ է սխալվում` ինչպես` սակրավորը:
– Վիրավորն էլ է մեկ անգամ սխալվում: Բայց վիրաբույժի սխալն արժենում է մեկ մարդու կյանք: Իսկ դիվանագետի սխալն արժենում է պետության շահը:
– Այսօր տնտեսական ներդրումների ապահովման պահանջ է դրվում մեր դիվանագետների առաջ: Տեղի՞ն է այն:
– Անպայման: Քաղաքագիտությունն ունի երեք բաղադրիչ` միջազգային հարբերություններ, արտաքին քաղաքականություն և դիվանագիտություն: Այս եռյակը կազմում է մեկ ամբողջություն: Բայց միաժամանակ առանձին երևույթեր են նաև:
Բոլորն ընդունում են, որ արտաքին քաղաքականությունը ներքին քաղաքականության շարունակությունն է: Նաև ընդունում են, որ դիվանագիտությունն արտաքին քաղաքականության իրագործման գործիքն է: Հետևաբար դիվանագիտությունը հանդիսանում է նաև ներքին քաղաքականության խնդիրների լուծման գործիք: Եվ եթե այդպես է, ապա բացի այն խնդիրների լուծումից, որ այսօր դրված է Հայաստանի առաջ արտաքին ասպարեզում` Ցեղասպանության ճանաչում, հայ–թուրքական հարաբերությունների կարգավորում, ղարաբաղյան հարցի լուծում, դիվանագիտությունը պետք է զբաղվի նաև այն հիմնախնդիրներով, որանք դրված են երկրի քաղաքացիների առաջ, կամ որ նույնն է` հարկատուների առաջ:
Եթե դիվանագիտությունը չի օգնում, օրինակ, որ այս սուրճը ներկրվի Հայաստան, ապա դա դիվանագիտություն չէ: Եթե չի օգնում, որ իր երկրի քաղաքացու արտադրած ապրանքը հասնի աշխարհին, ապա կրկին այն դիվանագիտություն չէ: Այսպես` բոլոր բնագավառների համար:
Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում:
"Миссия Добро": Волонтеры из РФ помогают армянским детям с особенностями развития
В Ханты-Мансийском автономном округе-Югре прошел медиатур для иностранных журналистов аккредитован...
Европейская помощь или вмешательство? Спешные шаги Калласа: «Паст»
Обещают «сожрать» право граждан Армении на свободный выбор: «Паст»
Тегеран-Москва-Ереван: формирующаяся новая ось в Евразии: «Паст»
Впервые гражданин РА был удостоен «Почетной грамоты» от президента РФ: «Паст»
С азербайджанской железнодорожной станции Беюк-Кясик отправлен состав с топливом для Армении
Очередная неудача Никола Пашиняна: «Паст»
Итальянский городок в Тоскане платит $30 000 за переезд — с одним условием
Напряжная ситуация во дворе церкви
