Գլխավոր Թոփ լուրեր Լրահոս Վիդեո Թրենդ

Unibank to Issue Subordinated Bonds for the First Time in Armenia How Not to Go Bankrupt on Black Friday: 5 Smart Shopping TipsIDBank warmly hosted children from the "Music for Future" Foundation.Ucom’s 5G network launched in 11 new cities UPay has joined Idram's Open QR infrastructureA Free Mastercard and 10% idcoins with Cashless Payments. IDBankThe Results of the 19th Annual International Microelectronics Olympiad Summarized in Yerevan AraratBank Named Best Investor Relations Bank Armenia 2024General Director of Ucom participated in Silicon Mountains technological summit Saving together: IDBank and IdramARARATBANK AND SINGAPORE GFTN SIGN MEMORANDUM OF UNDERSTANDING FOR DIGITAL TRANSFORMATIONAndron Participates in the Tomorrow Mobility World Congress 2024: Driving Innovation in E-MobilityAcba bank and American Express Expand Collaboration in ArmeniaThe Silicon Mountains technology summit to be held with the support of Ucom Evocabank became the first bank to join Idram’s open QR infrastructure25% Off on RIA Money Transfers to Ukraine at AraratBank Yerevan to Host Unprecedented Serbian-Armenian Music ConcertAraratBank Stands with My Forest Armenia to establish Charles Aznavour Forest Ucom and Sunchild NGO install another solar plant in Areni 4,401,021 AMD to COAF. The November beneficiary is “Armenia Tree Project”Go Digital or Go Home: Sergey Arakelyan Yes to cashless! - cruises and gifts for AraratBank MC cardholders Ucom joins Armenian Internet Governance Forum as a platinum partner AraratBank: Five-Time Winner at AMX Awards 2024AraratBank Initiates a Panel Discussion on AI and LeadershipKhachaturian International Youth Competition launched in China with performance by “Music for Future” Foundation’s Cellist Mari HakobyanUcom Employees Participate in Forest Restoration Efforts in Vayots Dzor Fast Shift has joined Idram's open QR infrastructure New and modern. Arabkir branch of IDBank reopenedAraratBank: Unprecedented Consumer Loan Offer Starting from 14.5% Ucom launches 5G network across nine Armenian cities Learn to save. World Savings Day with Idram Junior Another solar power plant by Ucom and SunChild NGO installed in Vardenis Converse Bank and Kapitalbank signed a cooperation agreement at Sibos 2024 IDBank and Idram at Mantashyants Global Expo AraratBank Introduces UBPAY: A New System for International Transfers IDBank participated in the HR Expo-24 conference Armenia Hosted the Consulting Event of the Year: International CMC Conference was held with Participants from 30 Countries AraratBank Sponsors New Laboratory and Seminar at MatenadaranUcom, in cooperation with SunChild NGO, increases the access to drinking water in Lchavan community Ameriabank’s New Offer: Draw of Investment Portfolios for AMD 2M The International CMC Conference kicked off for the first time in Armenia, bringing together management consultants and the business community General Director of Ucom Participated in the Annual Conference of the Institute of Internal Auditors Armenia AraratBank Expands International Transfer Options with Golden Money System Ucom Completes Network Modernization in Gyumri and Vanadzor Ameriabank’s Special Offer for New Mastercard Holders. 1% Cashback and Lots of GiftsGeneral Director of Ucom Delivers a Lecture at Leadership School Idram Junior and Koreez Summarize the Results of the Junius Financial Education CompetitionUcom has published the 2023 financial audit report The Armenian Conference Interpreters Association Celebrates the International Translation Day
Politics

Նիկոլ Փաշինյանի վճարը՝ նոր Սահմանադրություն ընդունելու դիմաց

Հայաստանի Սահմանադրությունը փոխելու, ոչ թե սահմանադրական փոփոխությունների, այլ հենց նոր Սահմանադրության ընդունման մասին Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունից ու նրա ներկայացրած հիմնավորումներից հետո («Մենք պետք է ունենանք Սահմանադրություն, որը Հայաստանի Հանրապետությունն ավելի մրցունակ և ավելի կենսունակ է դարձնում աշխարհաքաղաքական և ռեգիոնալ նոր պայմաններում») քաղաքական դաշտի, փորձագետների ուշադրությունն օբյեկտիվորեն ահազանգեց, որ իշխանությունը ցանկանում է վերացնել Սահմանադրության նախաբանը, որում հղում է կատարված Հայաստանի անկախության հռչակագրին։

Ոչ առանց հիմքի, հիշելով Ադրբեջանի ու Թուրքիայի նախագահների հրապարակային հայտարարությունները, բոլորը փաստեցին, որ այս գործընթացը նախաձեռնվում է թշնամական երկրների պահանջով՝ ՀՀ Սահմանադրությունից Արցախի ու Հայոց ցեղասպանության մասին հիշատակումները դուրս թողնելու նպատակով։

Բոլոր այս մտահոգությունները տեղին են ու հիմնավոր և շատ մեծ հավանականությամբ բացահայտում են նոր Սահմանադրություն ընդունելու փաշինյանական իրական դրդապատճառները։

Բայց բացի Հայաստանի սահմանադրության արժեբանական ու գաղափարական հիմնասյուները վերացնելուց ու դրանով արտաքին քաղաքական խնդիրներ լուծելուց, Նիկոլ Փաշինյանն այս գործընթացում ունի խիստ անձնական, սեփական իշխանությանը վերաբերող հաշվարկ։

Ինչպես պարզ է դառնում «Ազատություն» ռադիոկայանի տրամադրության տակ հայտնված սահմանադրական բարեփոխումների հայեցակարգի նախագծից, նոր Սահմանադրությամբ առաջարկվում է հրաժարվել ներկայումս գործող կայուն խորհրդարանական մեծամասնության սկզբունքից և ամրագրել «փոքրամասնության կառավարություն ձևավորելու» հնարավորություն։

Ներկայիս Սահմանադրությամբ ԱԺ անցած յուրաքանչյուր կուսակցություն կամ դաշինք կարող է կոալիցիա կազմել խորհրդարան մուտք գործած այլ՝ ամենաշատը երկու կուսակցությունների կամ դաշինքների հետ, եթե նրանց օգտին տրված ձայների գումարը բավարար է մեծամասնություն ստանալու համար, և նրանք եկել են համաձայնության վարչապետի թեկնածուի հարցում:

Սահմանադրության նոր նախագծով իշխանությունն առաջարկում է չսահմանափակել կոալիցիայի մասնակիցների թիվը և անցում կատարել «իշխող մեծամասնության և կառավարություն ձևավորելու այնպիսի համակարգի, որը հիմնված կլինի միջկուսակցական դաշինքների և քաղաքական երկխոսության վրա»։ Ըստ այդմ, հրաժարվելով գործող Սահմանադրությամբ ամրագրված խորհրդարանական կայուն մեծամասնության սկզբունքից, առաջարկվում է Սահմանադրությամբ ստեղծել «փոքրամասնության կառավարություն» ձևավորելու հնարավորություն՝ երկու տարբերակով. կամ երկրի նախագահը կարող է ԱԺ առավել մեծ թվով պատգամավորների վստահությունը վայելող անձին նշանակել վարչապետ, կամ, ըստ երկրորդ տարբերակի՝ կարող է կիրառել Երևանի քաղաքապետի ընտրությանը նման մեխանիզմ և որպես վարչապետ՝ ընտրել առավել շատ ձայներ ստացած թեկնածուին, այսինքն՝ «փոքրամասնության կառավարություն» ձևավորել օրենքի ուժով։

Նախագիծը դիտարկում է նաև երրորդ տարբերակ, որը բացառում է փոքրամասնության կառավարության հնարավորությունը. այս դեպքում խորհրդարանը պետք է արձակվի իրավունքի ուժով այնքան, քանի դեռ որևէ մեկը չի ստանա մեծամասնություն, կամ չի ձևավորվի կոալիցիա։

Այս նորամուծության դեպքում իշխանությունը՝ իմա՝ Նիկոլ Փաշինյանը, ֆորսմաժորների բացակայության պարագայում հնարավորություն կստանա գործնականում հավերժ նշանակվել վարչապետի պաշտոնում։

Նման փոփոխության անհրաժեշտություն, ըստ ամենայնի, առաջացել է այն պատճառով, որ Նիկոլ Փաշինյանը սեփական գահավիժող վարկանիշի վերականգնման հնարավորություն այլևս չի տեսնում և հասկանում է, որ անգամ իշխանական ու վարչական ռեսուրսների կիրառմամբ չի կարողանալու մեծամասնություն ստանալ ընտրություններում։ Այդ նպատակով, նոր Սահմանադրության մեջ առաջարկվում է այն մեխանիզմը, որով Տիգրան Ավինյանը՝ ստանալով ընտրելու իրավունք ունեցողների 9 տոկոսը, ավագանու կազմ անցած այլ ուժերի հետ ստվերային առևտրի շնորհիվ զբաղեցրեց Երևանի քաղաքապետի պաշտոնը։

Այս մոդելով ահա, Նիկոլ Փաշինյանը՝ ընտրություններին մասնակցելով որպես փաստացի վարչապետ, տիրապետելով վարչական ու մնացած ռեսուրսներին և անգամ դրանց միջոցով չստանալով մեծամասնություն, այդուհանդերձ կկարողանա խորհրդարան խցկել անցողիկ շեմը հաղթահարող տարբեր «ընդդիմադիր» ուժերի և նրանց հետ՝ առանց կոալիցիայի մասնակիցների թվի սահմանափակման, դաշինք կազմելով՝ կա՛մ կընտրվի, կա՛մ իր նշանակած նախագահի կողմից կնշանակվի վարչապետի պաշտոնում։

Իսկ առաջարկվող երրորդ մոտեցումը, որ ենթադրում է խորհրդարանի շարունակական արձակում օրենքի ուժով մինչև մեծամասնության ձևավորումը, թերևս, պահեստային տարբերակ է, քանի որ, եթե Նիկոլ Փաշինյանը բազմակի ընտրություններին մասնակցի որպես փաստացի իշխանություն, միևնույն է՝ վարչական ռեսուրսի միջոցով հնարավորություն է ունենալու պահպանել իշխանությունը։

Նոր Սահմանադրությունն Ադրբեջանի պահանջով ընդունելու բացատրությունն ամենևին չի բացառում իշխանությունը պահպանելու մեխանիզմների ամրապնդման՝ Նիկոլ Փաշինյանի նպատակադրումը։

Ավելին՝ ըստ ամենայնի դրանք փոխպայմանավորված են։ Այլ կերպ ասած, Նիկոլ Փաշինյանը հակահայկական ու հակապետական Սահմանադրություն ընդունելու պահանջի կատարման դիմաց սահմանել է իր գինը, վճարը, որն արտահայտվում է սեփական իշխանությունը երկարաձգելու, եթե հաջողվի՝ հավերժացնելու հնարավորությամբ։

Ադրբեջանի իշխանությունն ու հասարակությունը վստահաբար դրան դեմ չեն լինի։

Ամեն ինչ կախված է հայ հասարակությունից, որն առաջարկվող Սահմանադրության մերժմամբ կարող է կանխել ոչ միայն Ադրբեջանի պահանջների իրականացումը, այլ նաև Նիկոլ Փաշինյանի մուրազը թողնել մարմնի այն հատվածում, որի մեծության պատճառով շատ պետավտոտեսուչներ փոխարինվեցին պարեկներով։

Հարություն Ավետիսյան