Գլխավոր Թոփ լուրեր Լրահոս Վիդեո Թրենդ

Secret Santa at idplus: Anonymous Gift CardsWe condemn the unlawful actions by Armenia’s Gov. against the Armenian Apostolic Church. Jan Figel Free Style issues Armenia’s first corporate bonds in the fashion retail sector, placed by Cube InvestUnibank Completed the Placement of Its Third Issuance of Perpetual BondsScholarship for 100 Artsakh Students as Part of IDBank’s “Side by Side” Program The results of the second Junius financial literacy competition have been summarized From idea to implementation: Ameriabank Presents the Programs Implemented under My Ameria, My Armenia CSR Campaign Ucom and SunChild Launch the “Smart Birdwatching” Educational Program AraratBank Supports Digitization of "Karin" Scientific Center ArchiveWelcome to the ID booth: Big Christmas MarketWidest 5G Coverage, the Launch of the Uplay Platform, and the Integration of Cerillion: Ucom Summarizes 2025 Ucom and Armflix Present “13 Seconds” at KinoPark How to Choose a Career Path and What Skills are Considered Crucial: AraratBank on the GoTeach Platform Unibank Issues a New Tranche of Perpetual Bonds with 13.75% Coupon Unibank Became a Member of BAFTThe December beneficiary of “The Power of One Dram” initiative is the “City of Smile” Foundation EBRD lends US$ 40 million to Acba bank for youth-led firms in ArmeniaHeading Into 2026 at Ucom Speed։ New Year Offers Are Now Live Bvik and Idram Standing by Young ReadersIDBank participated in the conference dedicated to the 10th anniversary of the Armenian Institute of Directors AxelMondrian Wins Three Major International Awards for Branding, PR and Film Production in 2025Ucom Promotes Space Engineering Education Global Finance names AraratBank Best Sub-Custodian Bank 2025 in ArmeniaAraratBank Participates in “Women’s Empowerment Principles in Armenia” Conference Unibank’s Perpetual Bonds Were Acquired in Nearly One Day Acba bank and France’s Proparco to continue strengthening their long-term strategic partnershipTeam Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia Unibank Issues the First in Armenia Perpetual Bonds Team Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia AraratBank Joins Armenia's New Greening Initiative: 100 Hectares of New Forest within Three YearsApply for a Unibank salary card and get a chance to win 1 000 000 AMDEuromoney Names Ameriabank Armenia’s Best Bank for Real Estate for the Second Year in a Row S&P Global Ratings has assigned IDBank CJSC a long-term rating of “BB-” and a short-term rating of “B” with a “stable” prospectA Brand-New Section on Idram&IDBankSeveral real and profitable offers ahead of Black Friday: IDBank and IdramAraratBank Joins Social Impact Award 2025 Summit in LjubljanaIDBank issued the 1st tranche of bonds of 2026 Ucom Supports the Development of Space Engineering in Armenia Prioritizing Information Security: IDBank and Idram Support APOCALYPSE CTF 2025IDBank's Representative, Innesa Amirbekyan Appointed Co-Chair of the ICC Banking Commission Task Force on GuaranteesUcom General Director Ralph Yirikian Awards Certificates to Participants of Cybersecurity Training Course Acba and Proparco mark one year of partnership, strengthening rural financing and Armenias’s economic resilienceAraratBank and Arca's joint campaign has endedIDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in ArmeniaGRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi CampIdram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNetUcom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia Firebird, Inc. Secures U.S. Export License and Announces Dell Technologies as a Technology Partner, Establishing Major Milestones in Armenia’s AI and Digital Future
Socity

Երեխաների վրա ոչ մի հետք էլ չի թողնելու այս հիվանդությունը, դրանք միֆեր են

Lragir.am-ի զրուցակիցն է «Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ» բժշկական կենտրոնի մանկաբուժական կլինիկայի ղեկավար, բժշկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Նունե Բաղդասարյանը

Տիկին Բաղդասարյան, Հայաստանում կորոնավիրոսով վարակված երեխաների թիվը մե՞ծ է։

Բացարձակ թվեր ես կդժվարանամ ասել, որովհետև վիճակագրությունն ամփոփվում է Առողաջապահության նախարարությունում։ Վերջին 4-5 ամիսներին ես ներկա գտնվելով առաջնագծում՝ կարող եմ ասել, որ կորոնավիրուսը երեխաների շրջանում տարածված է, բայց բարդության առումով էապես զիջում է մեծահասակների շրջանում գրանցվող դեպքերից։ Երեխաների մոտ տարածվածությունը համապատասխանում է ամբողջ աշխարհում ընդունված տվյալներին։ Եվ ԱՀԿ տվյալները նայելով, և ամենօրյա գրականությանը ծանոթանալով՝ տեսնում ենք, որ մեզ մոտ ոչնչով չտարբերվող վիճակ է։

Covid-ով վարակված երեխաներն ի՞նչ ախտանշաններ են ունենում։

Մենք հնարավորություն ունենք տարբերակելու, թե ինչպես է ընթանում նույն հիվանդությունը միաժամանակ երեխայի ու մեծահասակի մոտ։ Այդ տվյալները մեզ մոտ կան, մենք դրանք հետագայում վերլուծությունների ու լուրջ հոդվածների տեսքով կներկայացնենք։ Տարբերությունն այն է, որ երեխաների մոտ այս հիվանդությունը թեթև է ընթանում։ Ես համեմատում եմ իմ անցած պրակտիկայի հետ, թե ինչպիսին էր մանկաբուժությունը մինչև Covid-ը և ինչպիսին է այսօր։

Մանկաբույժների համար Covid-ը գրեթե խնդիր չէ, եթե ես համեմատեմ 2009, 2016 թվականների հետ, երբ մենք երեխաների մոտ ախտորոշում էինք H1N1 վարակով պայմանավորված ծանր թոքաբորբեր։ Երբ ես Covid-ի դեպքում լսում էի, որ հիմա երեխա է բարձրանում, մի քիչ շունչ էի քաշում, ասում էի՝ խնդիր չկա, թող բարձրանա։ Ախտանշանները նման են ընդհանուր ռեսպիրատոր հիվանդությունների ախտանշաններին։ Երբեմն միայն ջերմություն է ունենում երեխան, երբեմն մի թեթև հազ, ավելի քիչ տոկոսով՝ դիարեա, ցանավորում։ Մաշկի վրա ցանավորումները բոլոր գունագամմաներով մենք տեսանք երեխաների մոտ։ Մենք բոլոր ծնողներին հանգստացնում էինք, որ ոչինչ անել պետք չէ, դա Covid ընթացք է, և իրենք հանգստանում էին։

Իսկ թոքաբորբեր գրանցվո՞ւմ են երեխաների մոտ։

Իմ 4-5 ամսվա դիտարկումների արդյունքում եկել եմ այն եզրակացության, որ որքան երեխայի տարիքը բարձր է, այնքան շատ մենք ունենում ենք թոքաբորբ։ Եվ հիվանդության ընթացքը ևս տարիքի հետ է կապված։ Օրինակ՝ ճարպակալումով, ավելցուկային քաշով երեխաները բավական ծանր են տանում թոքաբորբը, նույնը գրականությունն է ասում։ Մեզ մոտ ծանր ընթացք էին ունենում 10 տարեկանից բարձր ավելցուկային քաշով երեխաները։ Մենք ակնհայտ գիտեինք, որ այս երեխայի մոտ հիվանդությունը ծանր էր ընթանալու, և այդպես էլ լինում էր իրոք։ Այդ երեխաները գրեթե մեծահասակների նման էին տանում հիվանդությունը։ Բայց ընդհանուր առմամբ, կրկնեմ, երեխաներն անհամեմատ թեթև են տանում և շատ մեծ տոկոսով՝ անախտանիշ։

Ինչի՞ հաշվին են երեխաները հիմնականում անախտանիշ տանում։

Այստեղ տարբեր կարծիքներ կան՝ ես և գրականությունից մեջբերում կանեմ, և իմ կարծիքը կասեմ։ Բոլորիս հայտնի է, որ երեխաները պետք է հիվանդանան վիրուսներով, նրանք անընդհատ նոր վիրուսների հետ ծանոթանում են։ Դա տարբեր դրսևորումներ է ունենում՝ մի անգամ երեխան ջերմում է, մի անգամ տրամադրությունը լավ չի լինում, մեկ այլ անգամ ջրիկ կղանք են ունենում։ Եթե մենք ստուգենք, դրանցից յուրաքնաչյուր դրվագով մի ինֆեկցիա է հայտնաբերվում։ Իմ բացատրությունն այն է, որ երեխաների օրգանիզմի իմուն համակարգը շատ ճկուն է, և նրանք խրոնիկ հիվանդություններով չեն տառապում, ինչպիսիք են մեծահասակների մոտ հանդիպող շաքարային դիաբետն ու սիրտանոթային համակարգի ախտահարումը։ Երեխաների օրգանիզմը գրեթե պատասխան չի տալիս վիրուսին կամ տալիս է թեթև արձագանք։

Բայց այստեղ շատ էական է տարբերակել՝ վիրուսային թոքաբո՞րբ է, թե՞ արդեն միացել է բակտերիալ ախտահարումը։ Դրանք շատ կարևոր են բուժման առումով։ Եթե երեխայի մոտ Covid է հաստատվում, դա դեռ չի նշանակում, որ անպայման հակաբիոտիկ պետք է տալ նրան։ Ես ուզում եմ, որ այս տեղեկատվությունը փոխանցվի մեր հասարակությանը, քանի որ մարդիկ սովորություն ունեն ինքնուրույն բուժելու երեխային։ Սա այդ դեպքը չէ։ Եվ հակաբիոտիկները, և հորմոնային պրեպարատները արգելված են այս դեպքում, դրանք շատ ծանր բարդությունների բերող դեղամիջոցներ են։ Ուղղակի բժիշկը պետք է հստակ ֆիքսի՝ սա վիրուսով պայմանավորված թոքաբո՞րբ է, որը ըստ փուլերի ընթանում է երեխաների մոտ, և երեխան պետք է լինի բժշկի հսկողության տակ։ Իսկ Covid-ի առումով երեխաների մոտ ագրեսիվ թերապիայի ոչ մի առիթ չկա։

Բայց կա նաև իմունային բորբոքային հիվանդությունը, այ դա Covid-ի բարդություն է, որը նաև շատ վիրուսների դեպքում է երեխաներին այդ վիճակի բերում։ Դա հազվադեպ է հանդիպում, բայց այդ ժամանակ արդեն դեղորայքի կարիք ունենք։ Ավելին, այստեղ ինտենսիվ թերապիայի և շատ լուրջ մասնագետների կարիք ունենք։ Ես շատ եմ ուզում, որ մեր հանրությունը իմանա՝ այս հարցում բժշկին պետք է վստահել, ինքնուրույն ոչինչ չանել։ Covid-ի դրական կողմերից մեկն այն է, որ կարծես թե բժշկի նկատմամբ վստահություն է մեծանում։

Կան տարբեր տեսակետներ այն մասին, որ Covid-ով վարակված երեխայի մոտ հետագա տարիներին առողջական լուրջ բարդություններ կարող են առաջանալ։ Դուք ի՞նչ տեղեկություն կհաղորդեք։

Գրականությունն ամեն օր թարմանում է այս մասին։ Ես այստեղ շատ եմ կարևորում բնակչության շրջանում խրոնիկ հիվանդությունների կանխարգելման աշխատանքները։ Այս 4-5 ամիսներին ես հասկացա, որ մեր ազգը լուրջ խնդիր ունի այդ տեսանկյունից, առողջ ապրելակերպի տարրական գիտելիքներ չունեն մարդիկ։ Երեխաների վրա ոչ մի հետք էլ չի թողնելու այս հիվանդությունը, դրանք միֆեր են։

Ճիշտ է, այսօր շատ հարցրերի պատասխաններ չունենք Covid-ի վերաբերյալ, բայց նաև շատ հարցերի պատասխաններ ունենք։ Մեզ մի պահ խճճեցին, մի պահ պանիկայի մեջ ընկանք, բայց հիմա ամեն ինչ տեղն է ընկնում, շատ բան է հասկանալի դառնում։ Ասել, որ դա ճակատագրական ազդեցություն կունենա մարդկանց օրգանիզմի համար, ոչ, իհարկե։ Սա ուղղակի նոր վիրուս է, և երեխաների վրա ինքը ոչ մի ճակատագրական ազդեցություն չի ունենա։ Թերևս մի քիչ ռեաբիլիտացիայի խնդիր կունենան մեծահասակները։ Դուք երևի լսել եք, որ ասում են՝ Covid -ով վարակված մարդիկ ընկճված են լինում, դա ազդում է նրանց հոգեկան աշխարհի վրա։ Այո, լինում են, մենք ինքներս մեծ աշխատանք ենք տանում այդ ուղղությամբ, մեզ հարցնում են՝ մենք կբուժվե՞նք, իսկ հետագայում նորից կվարակվե՞նք։

Այսինքն՝ մեծահասակների մո՞տ էլ հետագա տարիներին լուրջ խրոնիզացիա չի լինելու։

Չմոռանանք, որ մինչև Covid-ը եղել է բժշկություն, հիվանդություններ էլ են եղել, մարդիկ մահացել են։ Նույնը Covid-ն է, ինքը կարող է արագացնել մարդու հիվանդությունը, կարող է նպաստել, որպեսզի այլ դրսևորում ունենա հիվանդությունը։ Այսպես որ, բժշկության օրենքները չեն վերանում, պահպանվում են։ Եվ ասել, որ այս վիրուսը մեզ չգիտեմ ինչ կանի, չկա այդպիսի բան։ Պետք է հետևել անվտանգության կանոններին, դիմակ կրել, պահպանել կանոնները։ Տեսեք՝ ինչ էժան միջոց կա՝ ձեռքերը օճառով լվանալու միջոցով վիրուսն անհետանում է։ Բա որ պարզվեր՝ աշխարհի ամենաթանկ նյութով էլ լվանայինք, միևնույն է, չէր անցնելու, ի՞նչ էինք անելու։ Այսինքն՝ այս վիրուսը նաև մեր կյանք ճիշտ մշակույթ է մտցնում։

Տեսանյութ...