Գլխավոր Թոփ լուրեր Լրահոս Վիդեո Թրենդ

AraratBank Receives Visa Trusted Partnership Award 2025 Secret Santa at idplus: Anonymous Gift CardsWe condemn the unlawful actions by Armenia’s Gov. against the Armenian Apostolic Church. Jan Figel Free Style issues Armenia’s first corporate bonds in the fashion retail sector, placed by Cube InvestUnibank Completed the Placement of Its Third Issuance of Perpetual BondsScholarship for 100 Artsakh Students as Part of IDBank’s “Side by Side” Program The results of the second Junius financial literacy competition have been summarized From idea to implementation: Ameriabank Presents the Programs Implemented under My Ameria, My Armenia CSR Campaign Ucom and SunChild Launch the “Smart Birdwatching” Educational Program AraratBank Supports Digitization of "Karin" Scientific Center ArchiveWelcome to the ID booth: Big Christmas MarketWidest 5G Coverage, the Launch of the Uplay Platform, and the Integration of Cerillion: Ucom Summarizes 2025 Ucom and Armflix Present “13 Seconds” at KinoPark How to Choose a Career Path and What Skills are Considered Crucial: AraratBank on the GoTeach Platform Unibank Issues a New Tranche of Perpetual Bonds with 13.75% Coupon Unibank Became a Member of BAFTThe December beneficiary of “The Power of One Dram” initiative is the “City of Smile” Foundation EBRD lends US$ 40 million to Acba bank for youth-led firms in ArmeniaHeading Into 2026 at Ucom Speed։ New Year Offers Are Now Live Bvik and Idram Standing by Young ReadersIDBank participated in the conference dedicated to the 10th anniversary of the Armenian Institute of Directors AxelMondrian Wins Three Major International Awards for Branding, PR and Film Production in 2025Ucom Promotes Space Engineering Education Global Finance names AraratBank Best Sub-Custodian Bank 2025 in ArmeniaAraratBank Participates in “Women’s Empowerment Principles in Armenia” Conference Unibank’s Perpetual Bonds Were Acquired in Nearly One Day Acba bank and France’s Proparco to continue strengthening their long-term strategic partnershipTeam Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia Unibank Issues the First in Armenia Perpetual Bonds Team Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia AraratBank Joins Armenia's New Greening Initiative: 100 Hectares of New Forest within Three YearsApply for a Unibank salary card and get a chance to win 1 000 000 AMDEuromoney Names Ameriabank Armenia’s Best Bank for Real Estate for the Second Year in a Row S&P Global Ratings has assigned IDBank CJSC a long-term rating of “BB-” and a short-term rating of “B” with a “stable” prospectA Brand-New Section on Idram&IDBankSeveral real and profitable offers ahead of Black Friday: IDBank and IdramAraratBank Joins Social Impact Award 2025 Summit in LjubljanaIDBank issued the 1st tranche of bonds of 2026 Ucom Supports the Development of Space Engineering in Armenia Prioritizing Information Security: IDBank and Idram Support APOCALYPSE CTF 2025IDBank's Representative, Innesa Amirbekyan Appointed Co-Chair of the ICC Banking Commission Task Force on GuaranteesUcom General Director Ralph Yirikian Awards Certificates to Participants of Cybersecurity Training Course Acba and Proparco mark one year of partnership, strengthening rural financing and Armenias’s economic resilienceAraratBank and Arca's joint campaign has endedIDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in ArmeniaGRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi CampIdram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNetUcom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia
Socity

Հեղափոխության շահառուն՝ ժողովուրդը՝ հեղափոխական բյուջեի թիրախում

Հայաստանի ՊԵԿ նախագահ Դավիթ Անանյանը հայտարարել է, որ Հայաստանը ձգտում է եկամուտների համատարած հայտարարագրման՝ նշելով, որ այդ հայտարարագրման ճանապարհին կարևոր գործառույթ ունեն ID քարտերը: ՊԵԿ–ի այս նախաձեռնությունն, իհարկե, նախ ներկայացվում է դրական կողմերով, մասնավորապես անընդհատ մատնանշվում է cash back–ի հնարավորությունը, բայց իրականում այս նախաձեռնության նպատակն այլ է: Հենց իրենք՝ նախաձեռնողներն էլ պնդում են, որ խոսքը ստվերի դեմ պայքարի մասին է: Օրերս նաև վարչապետի պաշտոնակատար Փաշինյանն էր մի առիթով խոսել այս խնդրի մասին՝ նշելով, որ Հայաստանում մարդիկ ավելի շատ են սպառում, քան արտադրում և աշխատում:

Այն, որ Հայաստանում ավելի շատ է սպառումը, քան եկամուտն ու արտադրությունը, պարզ էր դեռ վաղուց: Պարզ էր նաև, որ այս ամենի տակ կա ստվերային շրջանառություն: Վաղ թե ուշ Հայաստանը հանգելու է մի այնպիսի հանգրվանի, որը պետք է բացառի կամ նվազեցնի ստվերի դերը տնտեսության մեջ: Բայց արդյո՞ք հիմա է այդ հանգրվանը: Կամ հարցը ձևակերպենք այսպես՝ արդյո՞ք տնտեսության ու հարկային դաշտի առողջացման գործընթացը պետք է սկսել ստվերի դեմ պայքարից: Հատկապես, որ ստվերային եկամուտների դեմ պայքարը արդեն իսկ գործի մեջ է ու խոշոր հարկատուները, պետական պաշտոնյաները տարբեր օրենսդրական ֆիլտրերով վերահսկվում են: Հետևաբար համատարած հայտարարագրում կոչվողն այս դեպքում վերաբերելու է հասարակության միջին և ցածր եկամուտ ունեցող խավերին: Ասել է թե՝ տնտեսության առողջացման, իրականում սակայն բյուջեն համալրելու և ստվերը կրճատելու գործընթացը սկսվում է ներքևից վերև սկզբունքով:

Ներքևից վերև սկզբունքը առավել տեղին կլիներ որդեգրել, օրինակ, Մարտի 1–ի գործի վերաբացման դեպքում՝ կատարողներից մինչև հրաման տվողների շղթան բացահայտելով, ոչ թե հակառակն անելով ու գործը փակուղի մտցնելով: Տնտեսության դեպքում, սակայն, հատկապես երբ արձանագրված են հեղափոխական սպասելիքներ ու խոստացված են թռիչքային աճի տեմպեր, գործում է հակառակ սկզբունքը՝ վերևից ներքև: Դժվար թե անխտրական կալանավորման որոշումներ կայացնող իշխանությունը չունենար այնքան քաղաքական համարձակություն, որպեսզի ստվերի դեմ պայքար սկսեր հենց վերևներից, տնտեսության խոշոր դերակատարներից: Հետևաբար կա՛մ փնտրել ու չեն գտել նախօրոք արված քաղաքական հայտարարություններին «հարիր» ստվեր, կա՛մ էլ գտել են, բայց չեն կարողացել այն վերածել տնտեսությանը դրական ազդակներ հաղորդելու գործիքի և որոշել են սահմանված սպասելիքների բավարարման գործընթացը սկսել այդ սպասելիքների հիմնական շահառուների՝ հասարակության լայն շերտերի հաշվին:

Ինչ–ինչ, բայց քաղաքական համարձակություն, նույնիսկ չափից շատ համարձակություն ներկա իշխանություններն ունեն, բայց չունեն այդ համարձակությունը օգտագործելու արդյունավետ մեթոդաբանություն: Կալանավորելու, ասֆալտին փռելու, հարկային ստուգումներով վախեցնելու տրամաբանությամբ որևէ քաղաքական համարձակություն որևէ արդյունք տալ չի կարող: Ավելին՝ արդյունք չի կարող տալ նաև բացառապես օրենսդրական պեդանտությունը, ամեն ինչ օրենքով անենք ու կյանքը կկարգավորվի մոտեցումը: Հատկապես հեղափոխական իրավիճակը թույլ է տալիս, ընձեռում է հնարավորություններ գնալ իսկապես հեղափոխական քայլերի, այլ ոչ թե առաջնորդվել խիստ վարչարարական, տեխնոկրատական մոտեցմամբ, որը համահարթեցնող մոտեցումով անտեսում է երկրի տնտեսական առանձնահատկությունները:

Բազմիցս խոսվել է այն մասին, որ նախորդ իշխանությունների տարիներին խոշոր կապիտալ կուտակած անձանց պետք է ոչ թե համատարած կալանավորել ու պիտակավորել, այլ պետք է սահմանել հստակ խաղի կանոններ, նոր էջից: Իսկ հին էջը մաքրագրել պատմությանը հայտնի մեխանիզմներով, մեխանիզմներ, որոնք ձեռնտու են թե՛ այդ կապիտալը կասկածելի մեթոդներով կուտակածներին, թե՛ պետությանն ու տնտեսությանը: Հեղափոխական իշխանության խնդիրը ոչ թե խոշոր, արդեն իսկ ձևավորված, թեկուզև կասկածելի մեթոդներով ձևավորված կապիտալին ու դրա կրողներին դաշտից հեռացնելն է, այլ կասկածելի կապիտալը լեգիտիմացնելը՝ մի կողմից վերջիններիս հետ հասնելով որոշակի համաձայնությունների, այսպես ասած, հանրության առջև կոնկրետ քայլերով ապաշխարելու նպատակով, մյուս կողմից նոր խաղի կանոններ սահմանելով: Խոշոր կապիտալը վստահաբար կալանավորվելու, անվանարկվելու, սառեցված հաշիվներ ունենալու ու երկրից կապիտալը հանելուն կնախընտրեր քաղաքական որոշակի պայմանավորվածությունների շրջանակներում տնտեսական ապաշխարության ճանապարհն ու նոր կանոններով աշխատելը: Այդ դեպքում արդեն կարիք չէր լինի հեղափոխական սպասումների իրականացման ճանապարհները փնտրել այդ սպասումների շահառուների՝ հասարակության միջին ու ցածր եկամուտ, թեկուզև չհայտարագրված եկամուտ ունեցողների գրպաններում:

Հեղինակ՝ Լևոն Մարգարյան