English
Հայերեն Русский
Գլխավոր Թոփ լուրեր Լրահոս Վիդեո Թրենդ

Timeline
AraratBank Participates in “Women’s Empowerment Principles in Armenia” Conference Unibank’s Perpetual Bonds Were Acquired in Nearly One Day Acba bank and France’s Proparco to continue strengthening their long-term strategic partnershipTeam Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia Unibank Issues the First in Armenia Perpetual Bonds Team Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia AraratBank Joins Armenia's New Greening Initiative: 100 Hectares of New Forest within Three YearsApply for a Unibank salary card and get a chance to win 1 000 000 AMDEuromoney Names Ameriabank Armenia’s Best Bank for Real Estate for the Second Year in a Row S&P Global Ratings has assigned IDBank CJSC a long-term rating of “BB-” and a short-term rating of “B” with a “stable” prospectA Brand-New Section on Idram&IDBankSeveral real and profitable offers ahead of Black Friday: IDBank and IdramAraratBank Joins Social Impact Award 2025 Summit in LjubljanaIDBank issued the 1st tranche of bonds of 2026 Ucom Supports the Development of Space Engineering in Armenia Prioritizing Information Security: IDBank and Idram Support APOCALYPSE CTF 2025IDBank's Representative, Innesa Amirbekyan Appointed Co-Chair of the ICC Banking Commission Task Force on GuaranteesUcom General Director Ralph Yirikian Awards Certificates to Participants of Cybersecurity Training Course Acba and Proparco mark one year of partnership, strengthening rural financing and Armenias’s economic resilienceAraratBank and Arca's joint campaign has endedIDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in ArmeniaGRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi CampIdram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNetUcom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia Firebird, Inc. Secures U.S. Export License and Announces Dell Technologies as a Technology Partner, Establishing Major Milestones in Armenia’s AI and Digital FutureIDBank Receives Permission to Open a Representative Office in the United StatesRoboTon 2025 Competition Held with Idram’s Sponsorship“Armenian potential in Spain: Arman Mayilyan as a guest on the ‘Armenian Diaspora Communities’ program.” Final Results of the 20th Annual International Microelectronics Olympiad AnnouncedUnibank's VISA DIGITAL cards are now free Arca National Payment System, Bank of Georgia and Ameriabank Signed a Memorandum of UnderstandingIdram has been awarded the prestigious “Beyond Payments Awards” by Ant InternationalSTEM Acceleration Award 2025 Held with Idram’s SupportSolar Power is Generated in Kechut Community Through the Efforts of Ucom and SunChild Idram Announces Partnership with WeChat PayAraratBank: Transfer Your Mortgage Loan and Repay It on Attractive Terms: JOIN US“The Power of One Dram” as the Main Supporter of the National Hackathon AI4Biodiversity: AI Solutions for NatureSpeed-Mentoring Event Accelerates Green Innovations within the Ucom Fellowship Program Ucom Supports the Development of High-Tech Education in Armenia Dalan Technopark announces its first bond issuance. Placement Partner is Cube InvestIdram Junior Participants Receive Prizes: The First Junius Financial Literacy Competition ConcludesLusine Yeghiazaryan joins the Board of Trustees of the Music for the Future Foundation5,312,038 AMD for “Symphonic Forest”: the November beneficiary is AI4Biodiversity: AI Solutions for Nature, a national hackathonUcom’s Green Initiative Reaches Urtsadzor AraratBank Honoured with STP Award by Commerzbank AG Compelling Business Loan Offer from AraratBank: JOIN US AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club The interview of Mher Abrahamyan, Chairman of the Board of IDBank, to Khaleej Times
All Timeline »
Region

«Անցումային արդարադատության» փորձը Իսպանիայում

1975 թ. դիկտատոր Ֆրանցիսկո Ֆրանկոյի մահից հետո, Իսպանիան իրականացրել է «անցումային արդարադատության» ծրագիրը, որը հիմնված էր քաղաքական կոնսենսուսի վրա և խստորեն սահմանափակվում էր զոհերին փոխհատուցման տրամադրմամբ առանց մեղավորների քրեական կամ սիմվոլիկ հետապնդման:
«Անցումային արդարադատության» իսպանական մոդելը ենթադրում էր փոխատուցում զոհերի համար և դիկտատուրայի խորհրդանիշերի վերացումը։ Ընդհանրապես չէր նախատեսվում քրեական հետապնդում ռեժմի ներկայացուցիչների հանդեպ: «Անցումային արդարադատությունը» իսպանական մոդելը հռչակում էր ընդհանուր համաներումը՝ միաժամանակ ներգրավելով հենց ռեժիմի ներկայացուցիչներին և անձանց որոնք դատապարտվել էին Ֆրանկոյի ռեժիմի կողմից: Համաներման աննախադեպ բնույթը, քաղաքական կուսակցությունների միջև ուժեղ կոնսենսուսը ժողովրդավարացման հարցում, քրեական արդարադատության բացառումը, վերականգնողական արդարադատության ժամանակավոր իրականացումը և նախկին ռեժիմի խորհրդանիշների հեռացումը հանրային կյանքից հայտնի են հավաքականորեն որպես «իսպանական մոդել», որը հիմնված է «ներել և մոռանալ» սկզբունքի վրա:

2000 թվականից հետո քաղաքացիական հասարակության և ձախ կուսակցությունների կողմից փորձ արվեց վիճարկվել տվյալ մոդելը: Ոչ կառավարական կազմակերպությունների ու ձախ կուսակցությունների ջանքերը հանգեցրին այս ոլորտում նոր օրենքի ընդունմանը։ 2002 թ. Ֆրանկոյի ռեժիմի դատապարտումը եւ 52/2007 օրենքի ընդունումը (հայտնի է որպես պատմական հիշողության մասին օրենք)։ Օրենքը ճանաչում և ընդլայնում էր քաղաքացիական պատերազմի և Ֆրանկոյի դիկտատորիայի տարիներին դատապարտված կամ բռնության ենթարկված անձանց իրավունքները: Այնուամենայնիվ, չնայած աճող պահանջներին, իսպանական մոդելը հետևողականորեն պահպանվում է հակառակվելով մեղավորների համար քրեական արդարության հետ կապված բոլոր պահանջներին:

Իսպանիայում հետֆրանկոյան շրջանում «անցումային արդարադատությունը» հիմնականում ենթադրում էր սեփականության ու իրավունքների փոխհատուցման գործընթաց՝ գլխավորապես կենտրոնական իշխանությունների կողմից ֆինանսավորվող։ Տեղական իշխանությունները խորհրդանշական միջոցներ են ձեռնարկել (հիմնականում դիկտատուրայի խորհրդանիշերի վերացումը եւ դրանց փոխարինումը նոր ժողովրդավարության խորհրդանիշներով), սակայն նրանք չունեին միահամուռ շրջանակ, և, որպես այդպիսին փոփոխությունների արագությունը և ինտենսիվությունը տատանվում էր մարզից մարզ: Կառավարության 2006 թ միջգերատեսչական հանձնաժողովի ընդհանուր զեկույցը անդրադարձել էր Քաղաքացիական պատերազմի և Ֆրանկոիզմի զոհերի իրավիճակի ուսումնասիրության խնդրին։ Համար 52/2007 օրենքը անդրադառնում էր անցումային արդարադատության կոչերին` խնդրին համապարփակ մոտեցում տրամադրելով և առաջարկելով նոր միջոցառումներ, սակայն դա միայն հանգեցրեց անցյալի հետ կապված նոր ավելի ուժեղ բանավեճի:

Պետական ծառայողները որոնք ռեպրեսիաների էին ենթարկվել ռեժիմի կողմից, Ֆրանկոյի մահից մեկ տարի անց 1976թ վերականգնվեցին իրենց իրավունքներում և պաշտոններում։ Նույնը նաև բանակի համակարգի և զինվորականության համար քիչ ավելի ուշ՝ 1986թ։ Մյուս կողմից ոչինիչ չէր արվում դատական համակարգում Ֆրանկոյի ռեժիմի դատավիճիռները չեղարկելու համար, քանի որ Ֆրանկոյի ռեժիմի հետ իրավական իրավահաջորդության խնդիր կար։

Իսպանական «անցումային արդարադատության» մոդելի տնտեսական բաժնի արդյունքում մինչև 2005թ. ուսումնասիրվել է 574 հազար դիմումներ և ընդհանուր առմամբ վճարվել մոտ 17մլրդ եվրո փոխհատուցում։ Որից 391 միլիոն եվրո ֆինանսական փոխհատուցում, իսկ 15.965 մլն թոշակներ։ Տնտեսական ակտիվների և ունեցվածքի վերականգնումը վերաբերում միայն քաղաքական կուսակցություններին, աշխատանքային միություններին, ինչպես նաև պետական կառույցներին։ օրինակ՝ Կատալոնական կառավարությունը վերականգնեց քաղաքացիական պատերազմի արդյունքում խլված ունեցվածքը։ Անհատները չէին կարող վերականգնել իրենցից խլված ունեցվածքը բացի մասնավոր և հանրային փաստաթղթերից որոնք բռնագրավվել էին Ֆրանկոյի ռեժիմի կողմից։

Իսպանիան անցյալի հետ իր հաշտեցման ճանապարհին մեծամասամբ անտեսեց նաև կրթության և գիտելիքի խնդիրները։ Իսպանական հետֆրանկոյան իշխանությունները պարզ և հասկանալի կրթական քաղաքականություն չորդեգրեցին այդ շրջանի պատմության դասավանդման տեսանկյունից։ Թեև խնդիրները ահռելի էին, հատկապես պատմության և պատմական գիտելիքի խզումների ու նենգափոխումների առումով։ 2007թ. թագավորական հրամանագրով հատարարվել էր, որ ուսումնական հաստատություններում պետք է ուսումնասիրվեն և կրթական ծրագրերում ներառվեն Իսպանիայի քաղաքացիական պատերազմի հարցերը։ Արդյունքում ուսանողները և աշակերտները պետք է քննական գիտելիքներ ձեռք բերեին այս հարցի շուրջ։ Սակայն մյուս կողմից խնդիր էր առաջացել, քանի որ որոշակիորեն շրջանցվում էր Ֆրակոյի դիկտատուրայի ժամանակաշրջանը որպես առանձին խնդիր։

Վերը նշված կետերի արդյունքում Իսպանիան ներկայացնում է «անցումային արդարադատության» մոդելի որոշակիորեն մոդիֆիկացված տարբերակ, երբ ճանաչվում է զոհերի իրավունքները, տրվում է փոխհատուցում, բայց առանց հանցագործների և ռեժիմի հետ կապված կառույցների ու անձանց հետապնդման կամ հանրային պարսավանքի։ Այս առումով Իսպանական մոդելը որոշակի անցում էր ավանդական «ներել և մոռանալ» մոդելից դեպի նոր մոդել, որում մոռանալը փոխարինվում էր տնտեսական և բարոյական փոխհատուցմամբ։

Գոռ Մադոյան

 

Trend

Վերջին շաբաթվա
ամենաթեժ
իրադարձությունները Թոփ 10
ամենաընթերցված
լուրերը

 Euromoney Names Ameriabank Armenia’s Best Bank for Real Estate for the Second Year in a Row

1

 S&P Global Ratings has assigned IDBank CJSC a long-term rating of “BB-” and a short-term rating of “...

2

 Apply for a Unibank salary card and get a chance to win 1 000 000 AMD

3

 AraratBank Joins Armenia's New Greening Initiative: 100 Hectares of New Forest within Three Years

4

 Team Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia

5

 Unibank Issues the First in Armenia Perpetual Bonds

6

 Team Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia

7

 Acba bank and France’s Proparco to continue strengthening their long-term strategic partnership

8

 Unibank’s Perpetual Bonds Were Acquired in Nearly One Day

9

 AraratBank Participates in “Women’s Empowerment Principles in Armenia” Conference

10
Sport
AraratBank – Title Sponsor of Urartu Football Club With Unibank’s Sponsorship Armenia Hosts Open Rock Climbing Championship Unibank Becomes the Gold Sponsor of FC Alashkert Armenian footballer's goal helped Anorthosis beat AEL 2-1 Man City-PSG: After first half
Politics
Dekavva Foundation Signs Partnership Agreement with Gegharkunik Regional Administration Армении необходимо усилить меры по защите государственной границы — Артак Товмасян I primi cavalieri dell'Apocalisse armena
Socity
Unibank’s Perpetual Bonds Were Acquired in Nearly One Day Team Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia AraratBank Joins Armenia's New Greening Initiative: 100 Hectares of New Forest within Three Years
Economy
Acba bank and France’s Proparco to continue strengthening their long-term strategic partnership Team Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia Unibank Issues the First in Armenia Perpetual Bonds
Culture
Young Musician from the “Born in Artsakh” Program, Arsen Safaryan, Performed at the Anniversary Concert of the “Artis Futura” Foundation with the Moscow “Russian Philharmonia” Symphony Orchestra Young Musicians of the “Born in Artsakh” Program Bring the Voice of Artsakh to Moscow The Sound of Artsakh in the USA
World
Ameriabank Wins in 3 Nominations of Global Finance World’s Best Digital Bank Awards 2023 US-led coalition Iraqi base under attack "Stalin" wins India state elections
Region
Legal
The judge just made a decision to place Avetik under arrest for three months. Anahit Adamyan
Lifestyle
Scientists discover another beneficial property of avocado How does calcium affect health? How many steps do you need to take per day to prolong life?
Photo
Poll